Ας ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα, ας ιδιωτικοποιηθεί η θάλασσα και ο ουρανός, ας ιδιωτικοποιηθεί το νερό και ο αέρας, ας ιδιωτικοποιηθεί η Δικαιοσύνη και ο Νόμος, ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο, ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο, ειδικά στην περίπτωση που γίνεται την ημέρα και με τα μάτια ανοιχτά. Και σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιωτικοποιήστε τα Κράτη, παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό. Διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται η σωτηρία του κόσμου… Και μια και μπήκατε στον κόπο, ιδιωτικοποιήστε στο φινάλε και την πουτάνα την μάνα που σας γέννησε.

Ζοζέ Σαραμάγκου

8.2.14

Ιμπεριαλισμός και η τρίτη σχολή στο Κυπριακό



Τελευταίως το ΑΚΕΛ έχει επιστρατεύσει εκ νέου τη λεγόμενη θεωρία των τριών σχολών στο Κυπριακό, ως  βάση πάνω στην οποία διαμορφώνει τη ρητορεία του για τις προσπάθειες επίλυσης του προβλήματος και την κριτική του στη σχετική πολιτική της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Η θεωρία τούτη έχει τους ακόλουθους κεντρικούς άξονες: Στην Κύπρο υπάρχουν τρεις προσεγγίσεις ως προς τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Η πρώτη εκφράζεται από τμήματα του κέντρου και χαρακτηρίζεται από απορριπτικές και εθνικιστικές τάσεις, που διατείνονται αρνητικά στις όποιες προσπάθειες λύσης και ουσιαστικής επαναπροσέγγισης. Αυτές οι τάσεις κάποιες φορές προτάσσουν την επιδίωξη καθαρότητας του κυπριακού ελληνισμού και άλλες επιστρατεύουν επιχειρήματα με φιλελεύθερο μανδύα περί ρατσιστικού προκαθορισμού των εξουσιών που αδικεί την ελληνοκυπριακή πλευρά που είναι και η αριθμητικά πληθέστερη. Η δεύτερη σχολή είναι αυτή των ενδοτικών, φίλο-δυτικών δυνάμεων της δεξιάς, που ευθυγραμμίζεται με τις προτεραιότητες του διεθνούς κεφαλαίου και επιδιώκει θέσεις που θυσιάζουν βασικά δικαιώματα των Ελληνοκυπρίων μέσω της αποδοχής υπερβολικών συμβιβασμών. Η τρίτη (και η πιο σωστή) είναι αυτή που εκφράζεται από το ΑΚΕΛ για δίκαιη λύση του Κυπριακού, με το ‘δίκαιο’ να σημαίνει πρώτα και κύρια μη επιβολή από ξένα συμφέροντα και μη καθορισμό της δομής της λύσης από εξωγενείς παράγοντες που να μην είναι αποτέλεσμα της απευθείας συνεννόησης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Εδώ και καιρό οι θέσεις του ΑΚΕΛ, που πιο χαρακτηριστικά εκπέμπουν αυτή τη λογική, είναι η απόρριψη διευρυμένης διεθνούς διάσκεψης, επιδιαιτησιών και χρονοδιαγραμμάτων, διότι με αυτό τον τρόπο το κόμμα θεωρεί ότι θα δοθεί ρυθμιστικός ρόλος στην Τουρκία στις εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού και θα πληγεί η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας.  H τρίτη σχολή στο Κυπριακό προτάσσει τον αντί-ιμπεριαλισμό σαν σημαία και την άρνηση υποδούλωσης σε ξένα συμφέροντα σαν κεντρικό και απαράβατο κανόνα του αγώνα για την επανένωση. Εμπεριέχει όμως αντιφάσεις σε σχέση με την ευρύτερη πολιτική συμπεριφορά του ΑΚΕΛ. Η αντίσταση στα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών έρχεται, έτσι κι αλλιώς, σε δεύτερη μοίρα για το κόμμα σ’ ένα σωρό άλλα θέματα – όπως το φυσικό αέριο, η υπογραφή από την κυβέρνηση Χριστόφια του Ευρωπαϊκού Συντάγματος και του Δημοσιονομικού Σύμφωνου, οι διάφορες συμφωνίες με την κυβέρνηση του Ισραήλ (και πάλι από την κυβέρνηση Χριστόφια). Αν ο λόγος, ακολουθώντας τον Λένιν, είναι ότι η αριστερά κεφαλαιοποιεί πάνω στο γεωπολιτικό ισοζύγιο δυνάμεων και στις αντιθέσεις μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου για να προχωρήσει αργά αλλά σταθερά στα δικά της προτάγματα, τότε γιατί να μην το κάνει αυτό και στο Κυπριακό; Μπροστά σε αυτό το ερώτημα φαίνεται παράδοξο το ότι τμήματα του χώρου και της ηγεσίας του ΑΚΕΛ αντλούν μαγκιά και έμπνευση από την περίπτωση του ΚΚΕ. Όμως ένας μονοδιάστατος αντί-ιμπεριαλισμός, στοχευμένος σε μια μόνο θεματική, έχει ανάγκη από εξωτερική νομιμοποίηση.

Η τρίτη σχολή επίσης διαχέεται από τις αμφιταλαντεύσεις που χαρακτηρίζουν όσους δεν έχουν στερεά θεωρητική πυξίδα. Είχε μήπως μια αμιγώς αντι-ιμπεριαλιστική λογική υπόψη του το Πολιτικό Γραφείο όταν το 2004 πρότασσε την υπερψήφιση του Σχεδίου Ανάν; Ή ο Δημήτρης Χριστόφιας όταν γεφύρωσε το κενό μεταξύ του Πολιτικού Γραφείου και των αντιδράσεων που υποδέχτηκαν το ‘Ναι’ σε επίπεδο Κεντρικής Επιτροπής με το ‘όχι αλλά’; Ή η κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ όταν υπερψηφίζει μνημονιακά νομοσχέδια, ενώ αναπτύσσει και ρητορεία εναντίον της Τρόϊκας; Εν τη έλλειψη σοβαρού θεωρητικού και ιδεολογικού υποστρώματος είναι οι εσωτερικές δυναμικές στο ΑΚΕΛ που καθορίζουν μια απόφαση, παρά μια σταθερή ιδεολογική παράδοση. Αυτές, όπως είναι λογικό, αλλάζουν ανάλογα με τη συγκυρία. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να ξαφνιάζει το γεγονός ότι η αντιμετώπιση σημαντικών στιγμών (critical junctures) στην ιστορία του τόπου από το ΑΚΕΛ είναι γεμάτη ασυνέχειες.

Tο 1965, το ΑΚΕΛ διακήρυττε την ένωση ως σκοπό του αντι-ιµπεριαλιστικού εθνικού απελευθερωτικού αγώνα και το 1967 ψήφισε υπέρ της στη Βουλή ζητώντας ουσιαστικά ανατροπή του συντάγματος μαζί με τα άλλα ελληνοκυπριακά κόμματα. Το 1985 συνέταξε κοινό ψήφισμα με τον ΔΗΣΥ εναντίον του Σπύρου Κυπριανού για τη στάση του απέναντι στις συνομιλίες και τις προτάσεις Ντε Κουεγιάρ. Το 2004, με το Σχέδιο Αννάν, παρέμεινε στην κυβέρνηση του Τάσου Παπαδόπουλου μετά που αυτός έκλαψε στην τηλεόραση λέγοντάς μας ότι ανάλαβε κράτος και δεν θα παραδώσει κοινότητα. Το 2010, ο Δημήτρης Χριστόφιας αρνήθηκε να κάνει έκκληση στήριξης του Ταλάτ υπό το βάρος των τριγμών στη συμμαχία του με το ΔΗΚΟ και ισχυριζόμενος ότι ο πιο προοδευτικός Τουρκοκύπριος ηγέτης των τελευταίων δεκαετίων ήταν έτσι κι αλλιώς υποχείριο της Τουρκίας. Ενώ οι δύο ηγέτες βρίσκονταν σε ακτίνα συμφωνίας (όπως δήλωσε μετά ο Ταλάτ), ο Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ επέμεναν να αρνούνται χρονικά όρια. Σήμερα το ΑΚΕΛ επίσης τοποθετείται κατηγορηματικά εναντίον των χρονοδιαγραμμάτων και της επιδιαιτησίας, αλλά το 2003-2004 δεν το έκανε, για να αξιολογήσει εκ των υστέρων ως άδικο για την ελληνοκυπριακή πλευρά τον επιδιαιτητικό ρόλο του Κόφφι Ανάν. Σε διάφορες φάσεις της ιστορίας του, λοιπόν, το ΑΚΕΛ λειτούργησε στη βάση αυτού που πολλές φορές στο δημόσιο διάλογο αποκαλείται μικροκομματικό συμφέρον, αλλά δεν είναι τίποτε άλλο από την προσπάθεια ελιγμού γύρω από μια πλαδαρή θεώρηση και με σκοπό να επιτευχθούν βραχυπρόθεσμοι στόχοι, όπως η αποτροπή διαρροής ψήφων, η κομματική συνοχή, η διατήρηση κυβερνητικών συμμαχιών.

Πέραν όμως από το αμιγώς πολιτικό θέμα των αντιφάσεων και ασυνεχειών, η μορφολογία αυτής της ιδεολογικής προσέγγισης (του ΑΚΕΛικού επιλεκτικού αντί-ιμπεριαλισμού) πάσχει από θεωρητικά κενά. Αυτό είναι αναμενόμενο, αφού το ΑΚΕΛ δεν έχει σε καμιά φάση της ιστορίας του (πόσο μάλλον μετά τα τέλη της δεκαετίας του 1990 όταν έπαψε να εκδίδεται το θεωρητικό του περιοδικό) επιδιώξει να διεξαγάγει μια σφαιρική ανάλυση του Κυπριακού σε συνάρτηση με τον αντί-ιμπεριαλισμό. Ο ιμπεριαλισμός, σύμφωνα με την λενινιστική παράδοση είναι ‘ο καπιταλισμός σε εκείνο το στάδιο ανάπτυξης στο οποίο έχει διαμορφωθεί η κυριαρχία των μονοπωλίων και του χρηματιστικού κεφαλαίου· στο οποίο η εξαγωγή κεφαλαίων έχει αποκτήσει εξαιρετική σημασία· στο οποίο η διαίρεση του κόσμου μεταξύ των διεθνών τραστ έχει αρχίσει· στο οποίο η κατανομή όλων των περιοχών του πλανήτη από τις μεγαλύτερες καπιταλιστικές δυνάμεις έχει ολοκληρωθεί’. Το ΑΚΕΛ ουσιαστικά χρησιμοποιεί τη καουτσκική θεώρηση του ιμπεριαλισμού, που εκλαμβάνει το φαινόμενο αυτό σαν την καταπίεση και εκμετάλλευση αδύνατων χωρών από ισχυρές. Τούτη η θεωρητική παράδοση εκφράζεται κυρίως μέσα από τη θεωρία της εξάρτησης (dependency theory). Ο Λένιν επέκρινε τον Κάουτσκι για αυτή του την ερμηνεία, εκλαμβάνοντάς την ως ιδιαίτερα στενή και ασύνδετη με τη μαρξιστική ανάλυση της συσσώρευσης κεφαλαίου. Η καουτσική θεώρηση, αντιθέτως με τη λενινιστική, σχεδόν αποκλείει από το αναλυτικό της πλαίσιο τις δυνάμεις και σχέσεις παραγωγής.

Ενώ η τρίτη σχολή θεωρεί ότι τα ξένα συμφέροντα δεν μπορούν να αφεθούν να επισκιάσουν τα τοπικά, δεν ακολουθείται καμία ταξική ανάλυση των ίδιων των τοπικών συμφερόντων. Παρόλο που οι ιμπεριαλιστικές χώρες είναι ουσιαστικά τέτοιες διότι κυριαρχεί εντός τους το κεφάλαιο που έχει διεθνοποιηθεί, η τρίτη σχολή υποβαθμίζει, εώς και αντικαθιστά, την ταξικότητα και τη σχέση της με τον εθνικισμό στην ίδια την Κυπριακή κοινωνία με την έννοια του ‘δύσμοιρου και υπόδουλου κυπριακού λαού’. Δεν μπορεί παρά να συμπεράνει κανείς ότι το τοπικό κεφάλαιο και οι ελληνοκύπριοι εθνικιστές θεωρούνται από την τρίτη σχολή ως λιγότερο πονηροί από τους ιμπεριαλιστές και οι πολιτικοί τους αντιπρόσωποι λιγότερο επικίνδυνοι, διότι δεν έχουν επεκτατικές βλέψεις. Αλλιώς δεν εξηγείται με ιδεολογικούς όρους η εμμονή σε συνεργασίες με το κέντρο.

Όπως το θέτουν η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Αδάμος Ζαχαριάδης σε άρθρο τους στην ‘Εποχή’, η κυπριακή αριστερά αντιμετωπίζει τον ιμπεριαλισμό σχηματικά σαν ‘μια μάχη μεταξύ «καλών» και «κακών» εθνών με στόχο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε χώρας’. ‘Πώς γίνεται, ωστόσο’, συνεχίζουν, ‘τμήματα της Αριστεράς να μπερδεύουν τις έννοιες του αντι-ιμπεριαλισμού και του διεθνισμού με τις θεωρίες των γεωπολιτικών συνωμοσιών και να παραδίδονται έτσι άνευ όρων στη λογική της «αταξικότητας των εθνικών ζητημάτων» που προωθεί ο εθνικισμός, προκειμένου να γείρει την πλάστιγγα της ταξικής πάλης προς όφελος μίας (ποιας άραγε…) τάξης;’ Ίσως ένα κομμάτι της απάντησης να εντοπίζεται στην άρνηση ή ανικανότητα του ΑΚΕΛ να θεωρητικοποιήσει το ‘εθνικό ζήτημα’, αφήνοντας έτσι τμήματα των οπαδών και στελεχών του να γλιστρούν εύκολα σ’ ένα αντί-ιμπεριαλισμό άδειο από ταξική ανάλυση και με τη σειρά τους να ‘αναγκάζουν’ την ηγεσία του κόμματος να υιοθετεί ρητορεία που να ικανοποιεί ή τουλάχιστον να αφουγκράζεται αυτά τους τα ένστικτα. Αυτό δημιουργεί και ευρύτερα προβλήματα. Ένας ‘εύκολος’ αντι-ιμπεριαλισμός είναι επίσης εύκολο να αναπαραχθεί σαν πέπλο ενός επικίνδυνου εθνικισμού. Όπως και γίνεται μερικές φορές στην περίπτωση του ΔΗΚΟ, με αποτέλεσμα να καλλιεργούνται έτσι ψευδαισθήσεις σε πολλούς αριστερούς ότι το ΑΚΕΛ και ο χώρος του κέντρου είναι ιδεολογικά συγγενικοί χώροι και σωστά βρίσκονται πάντοτε στο ίδιο μετερίζι. Αντίστοιχα, πόσο διαφορετικός άραγε ακούεται στους οπαδούς του ΑΚΕΛ αυτός ο α-θεωρητικός αντι-ιμπεριαλισμός από εκείνον του Λιλλήκα, του Κουλία, ή ακόμα και του αρχιεπισκόπου, όταν αυτός μιλάει για τους κακούς ξένους.

Είναι αμφίβολο αν το ΑΚΕΛ έχει διερωτηθεί ποτέ: Ποια Κύπρος θα είναι πιο δυνατή μπροστά στα σχέδια του ιμπεριαλισμού; Ποια Κύπρος θα μπορεί να αντισταθεί πιο εύκολα απέναντι στις προτροπές για ένταξη στο Νάτο; Μια Κύπρος επανενωμένη, όπου ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή Αριστερά θα μπορούν να κινητοποιηθούν από κοινού, ή μια Κύπρος de facto διχοτομημένη και άρα ευάλωτη σε επιχειρήματα περί της αναγκαιότητας αυτοπροστασίας του κυπριακού ελληνισμού; Ποιας Κύπρου το μέλλον θα απειλείται από τον τούρκικο ιμπεριαλισμό, που έχει ήδη αποικήσει την τουρκοκυπριακή πλευρά με αστείρευτες επενδύσεις; Μπροστά σε αυτά τα ερωτήματα θα έπρεπε να επανεκτιμηθεί και η αντιμετώπιση των χρονοδιαγραμμάτων και επιδιαιτησιών, όπως και της γενικότερης δομής ενός ομόσπονδου κυπριακού κράτους.

Τούτα τα ερωτήματα σχετίζονται άμεσα και με το ζήτημα της διορατικότητας: αν απορριφθούν σήμερα θέσεις ή μέθοδοι επίλυσης του Κυπριακού διότι θεωρηθούν ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα, ποιες είναι οι πιθανότητες αυτός ο χαρακτήρας να μην αγγίζει μελλοντικές θέσεις και μεθόδους; Το συχνά επαναλαμβανόμενο επιχείρημα ότι μέχρι σήμερα το κάθε επόμενο σχέδιο λύσης είναι χειρότερο από τα προηγούμενα, θα έπρεπε τουλάχιστον να δημιουργεί την υποψία στους αντί-ιμπεριαλιστές ότι τα ιμπεριαλιστικά στοιχεία του κάθε επόμενου σχεδίου μόνο θα πληθαίνουν. Ταυτόχρονα, η μακροχρόνια αναμονή για κάμψη της αδιαλλαξίας του όποιου ιμπεριαλιστικού κέντρου, συνεπάγεται de facto την περαιτέρω ενδυνάμωση του τοπικού εθνικισμού και στις δύο πλευρές. Εάν η έμφαση παραμείνει στους ιμπεριαλιστές ο στόχος της επανένωσης θα αντιμετωπίζεται όλο και με περισσότερη καχυποψία, οδηγώντας έτσι σε έδαφος άγονο για τη βιωσιμότητα της λύσης και για τις δυνατότητες κινητοποίησης της αριστεράς όταν έρθει η ώρα για δημοψήφισμα.
Το κίνημα της επαναπροσέγγισης σήμερα έχει τη δυνατότητα να αποδεχτεί κάποιες διεθνείς πραγματικότητες που δεν μπορεί να αλλάξει μέσα στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, έτσι ώστε ν’ανοίξει ο δρόμος για τη συντονισμένη, δικοινοτική προσπάθεια αποδόμησης και μετατροπής του κυπριακού status quo. Για να μπορέσει η Αριστερά να επικεντρωθεί στην πραγματική μάχη με τον ιμπεριαλισμό, που δεν είναι άλλη από την οικοδόμηση μιας Κύπρου ανεξάρτητης και αποστρατικοποιημένης, όπου η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα συμβιώνουν αρμονικά, χωρίς εθνικιστικές κορώνες και ιστορικές στρεβλώσεις.
Γιώργος Χαραλάμπους

32 σχόλια:

  1. Καποιοι λεν πως το F*** the EU που ειπε η ελληνοκυπρια κ.Νουλαντ - οκ, αυτοσαρκασμος - αφορά σε σχέδιο της Γερμανίας για διαμελισμό της Ουκρανίας και πρόσδεση του βορείου τμήματος της χώρας με την Πολωνία ( για οσους γνωρίζουν κατι περαν απο Ουκράινου μπαζάγιου βαν μιρου ) στο βορειο τμημα είναι οι φιλο-ευρωπαϊστές οκ, ελαφρώς Χρυσαυγίτες αλλά δεν πάει στο διάολο για το καλό της Ευρώπης και στο νότιο τμήμα οι φιλο-ευρασιατιστές.

    Μετά μας λεν, πως το κοινό ανακοινωθέν δεν ειναι δεσμευτικό, μπλα μπλα, ω, τί εκπληξη το υπέγραψε και ο Έρογλου και δεν γίνονται ΟΛΑ για τον ενεργειακό πόλεμο, μπλα μπλα...η Νούλαντ έπεσε από τον ουρανό, δεν δεσμευόμαστε μπλα μπλα...όχι πως οργώνουν την υφήλιο ΗΠΑ και Ε.Ε για τα συμφέροντά τους, είναι για τα συμφέροντα των λαών!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Στο μεταξύ άρχισαν να συστήνονται και οι πρώτοι καταλόγοι για εκποιήσεις κατοικιών. Εμείς ακόμα θα οργανώσουμε αγώνα κατά του μνημονίου, για μια άλλη δανειακή σύμβαση, χωρίς άρνηση χρέους, χωρίς απεργιακό μέτωπο χωρίς τίποτε...

    Προχθές οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ είπαν πως μας διαφημίζουν πλέον ως παράδειγμα τήρησης του μέτρων! Και πως όλα βαίνουν καλώς χωρίς μια μερα απεργίας!

    Αυτά...εμείς θα κάνουμε "κίνημα αγανακτησμένων του συντάγματος 2011" και θα συνεργαστούμε με ευρύτερα κοινωνικά στρώματα μακρυά από ιδεολογικές αγκυλώσεις...

    Ή δεν ξέρουμε τί μας γίνεται ή ένα από τα οικοπεδα του ΦΑ είναι γραμμένο πάνω μας...:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. σχόλιο φίλου στο φέισμπουκ ( Π.Σ)

    Καμιά λύση δεν θα είναι απολύτως δίκαιη, καμιά λύση δεν θα έχει ως γνώμονα το κοινό συμφέρον Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εργαζομένων. Η λύση θα βρεθεί μέσα σε ένα παγκόσμιο νεοταξικό περιβάλλον με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις να οξύνονται όσο περνά ο καιρός. Η λύση θα εξυπηρετεί σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τα περιφερειακά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα των μητέρων πατρίδων και άλλων ενδιαφερομένων. Σε καμιά περίπτωση η ΕΕ δεν βοήθησε ως προς την κατεύθυνση της εξεύρεσης δίκαιης λύσης, αντιθέτως ο ρόλος της στο Κυπριακό καταδεικνύει το ρόλο της, νομίζω οτι αυτό είναι το νόημα της περιβόητης ανακοίνωσης.
    Οι παγκόσμιοι συσχετισμοί δυνάμεως είναι κατάφορα αρνητικοί. Κατά την άποψή μου οι επιλογές είναι δυο. Μπορούμε να ξεκινήσουμε διαπραγματεύσεις με το λαό και το κίνημα της επανένωσης στους δρόμους, να ασκεί πιέσεις για την καλύτερη δυνατή λύση που θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Κυπριακού λαού στο σύνολό του. Η άλλη επιλογή είναι να περιμένουμε να ανατραπούν οι παγκόσμιοι συσχετισμοί δύναμης, ώστε να βρεθεί μια πραγματικά δίκαιη λύση με το συμφέρον του λαού να είναι στο επίκεντρο χωρίς φυσικά να ξέρουμε πότε θα γίνει τούτο. Και βέβαια τούτο δεν θα ξεκινήσει στην Κύπρο.
    Το ερώτημα που πραγματικά τίθεται για μένα είναι αν μια δίκαιη υπο αυτές τις περιστάσεις λύση, που θα επανενώνει την εργατική τάξη του τόπου, θα συμβάλει ωστε να αντεπιτεθεί το κίνημα από καλύτερες θέσεις. Το στοίχημα είναι αν την επαύριο της λύσης, το κίνημα βρεθεί ξανά στους δρόμους και με την πάλη του επιβάλει τη ιδανική λύση για Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους. Δεν γνωρίζω καμιά χώρα που να απέκτησε ανεξαρτησία που δεν ήταν κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των ιμπεριαλιστών, γνωρίζω όμως λαούς που με την πάλη τους, έσπασαν τα δεσμά αυτά, λαούς που από καλύτερες θέσεις κατόρθωσαν να επιβάλουν τη λύση που αυτοί ήθελαν. Τρανό παράδειγμα ο λαός της Κούβας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Να βάλω και εγώ ένα ζητηματάκι που με απασχολεί, και θα ήθελα την βοήθεια των Κύπριων συναγωνιστών για να δω εάν το σκέφτομαι σωστά.
    Μου δημιουργείται η εντύπωση πως οι αναλύσεις που γίνονται εκ μέρους της κυπριακής "αριστεράς" και που πατάνε φυσικά επάνω σε παλιότερες αποφάσεις και αναλύσεις, παραβλέπουν έναν πολύ σημαντικό παράγοντα.
    Εξηγούμαι.
    Διαβάζω στο κείμενο για την "σχολή σκέψης ΑΚΕΛ":
    " Η τρίτη (και η πιο σωστή) είναι αυτή που εκφράζεται από το ΑΚΕΛ για δίκαιη λύση του Κυπριακού, με το ‘δίκαιο’ να σημαίνει πρώτα και κύρια μη επιβολή από ξένα συμφέροντα και μη καθορισμό της δομής της λύσης από εξωγενείς παράγοντες που να μην είναι αποτέλεσμα της απευθείας συνεννόησης μεταξύ των δύο κοινοτήτων."
    Αυτή η θέση νομίζω πως είχε πράγματι μια ρεαλιστική βάση όσο καιρό υπήρχε στο διεθνές σκηνικό ο παίκτης ΕΣΣΔ για να στηρίξει μια τέτοια λύση. Σήμερα που οι εμπλεκόμενες διεθνείς δυνάμεις είναι αποκλειστικά ιμπεριαλιστικές αφενός και καμμία εντός Κύπρου πολιτική δύναμη δεν αμφισβητεί το καπιταλιστικό πλαίσιο παραγωγής (με ότι αυτό συνεπάγεται και για τις διεθνείς δεσμεύσεις της κάθε χώρας), επάνω σε ποιά ακριβώς υλική βάση μπορούμε να μιλήσουμε για "δίκαιη λύση που δεν θα επιβάλεται από ξένα[sic] συμφέροντα";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εννοεί εδώ Trash μια λύση του Κυπριακού στην οποία δεν θα υπάρχουν εγγυητριες δυνάμεις, άρα η Κυπρος θα μπορεί να μιλήσει πια για την λεγόμενη δική της "κυριαρχία" κάτι που σήμερα όπως αντιλαμβάνεσαι δεν υπάρχει, και λόγω κατοχής αλλά επίσης κάτι που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει λόγω Συμφωνιών Ζυρίχης, και εννοεί επίσης την Αποστρατιωτικοποίηση της Κυπρου, δηλαδή για απόσυρση του Τουρκικου Στρατού βασικά από το νησί.

      Αυτό εννοουμε "δίκαιη λύση που δεν επιβαλλεται από ξενα συμφέροντα" δηλαδη μια λύση οπου η Κυπρος θα αποκτήσει έστω τυπικά την ανεξαρτησία της.

      Σε αυτά τα πλαίσια νομίζω μιλάει και το ΚΚΕ για μια τέτοια λυση στα πλαίσια της ΔΔΟ.

      Διαγραφή
    2. @Disdaimona:
      Ακριβώς για αυτό λέω, και για αυτό αναφέρθηκα στην διεθνή παρουσία του σοσιαλιστικού στρατοπέδου που έχει πλέον εκλείψει.
      Για να το θέσω δηλαδή κάπως διαφορετικά:
      -Βάση ποιάς ακριβώς λογικής θα μπορούσαν να συμβούν τα όσα αναφέρονται παραπάνω με δεδομένη την κυριαρχία των αστικών τάξεων στην Κύπρο και την απουσία μη-ιμπεριαλιστικού διεθνούς συμμάχου;

      Ο προβληματισμός μου δηλαδή αφορά την αντίληψη που θεωρεί σαν δεδομένηβάση την λύση του εθνικού ως προϋπόθεση για την λύση του ταξικού.
      Μήπως τελικά με τα σημερινά δεδομένα ισχύει το αντίστροφο, και η λύση του ταξικού είναι προϋπόθεση για την λύση του εθνικού;
      Ρωτάω, γιατί από τους δικούς προβληματισμούς που παρακολουθώ, μια τέτοια αντίληψη μοιάζει εντελώς εκτός κάδρου

      Διαγραφή
    3. Η Κύπρος εχει ενταχθεί στην Ε.Ε ολόκληρη, όχι η μισή, δηλαδη όλοι οι πολιτες της κυπρου έχουν τα λεγόμενα δικαιωματα και βεβαια τις δεσμευσεις απο αυτη την ένταξη.

      Οι κοινοτητες βεβαια ζουν χωριστά. Στο βορρά κυριαρχεί το Τουρκικό Κεφάλαιο, το οποιο εχει επενδύσει, ουτε κι εμεις δεν ξερουμε ποσα δισεκατομμύρια μεχρι στιγμής στα κατεχόμενα. Ταυτοχρονα στο βορρά οι τουρκοκυπριοι υποκεινται στην οικονομικη πολιτική της Τουρκίας.

      Εξάλλου τα περισσότερα τουρκοκυπριακα κινήματα έχουν δημιουργηθεί όχι μόνο σε σχέση με την επίλυση του Κυπριακού, αλλά και από αντίδραση σε αυτη την οικονομικη πολιτική καθώς και στην επικυριαρχία του Τουρκικού Κεφαλαίου.

      Πως ακριβώς θα κάνουμε ταξικό αγώνα εμείς μαζί με τους τουρκοκύπριους εξ αποστάσεως; Μονο μέσω μιας κοινής πολιιτκής και καποιων διακηρύξεων; Η εργατική τάξη ειναι εν γενει διασπασμένη αφού οι κοινοτητες ειναι αποκλεισμενες στο βορρα και στο νότο...

      Πως θα γινει ενας ταξικος αγώνας από τα τηλεφωνα ή από τις δικοινοτικες συναντησεις;

      Από την άλλη το δικό μας συνδικαλιστικό κινημα ειναι παρακλάδι του λεγόμενου Λαικού κινήματος και ακολουθει κατά γράμμα την πολιτική του ΑΚΕΛ. Εφόσον το ΑΚΕΛ εχει μια συγκεκριμενη πολιτική και ειναι υπερ της λεγομενης "κοινωνικής συναινεσης" ο ταξικος αγώνας αδρανοποιείται και στο Νότο.

      Αν βλεπαμε παράθυρα για ένα ταξικό αγώνα θα κοιτάζαμε μεσα απο αυτα τα παραθυρα να εισαι σιγουρος...δεν υπάρχει παράθυρο υπο τις συνθηκες, ουτε στο βορρα ουτε στο νοτο...

      Μπορει στην τελικη να λεμε και ψεμματα στους εαυτους μας, πως ισως με την λυση να απεγκλωβιστεί εκ μερους ο λαός από αυτους τους περιορισμούς...με την σημερινη κυβερνηση, με την Ε.Ε, με το ΝΑΤΟ, μήπως μπορουμε να τρεφουμε ψευδαισθησεις; Όχι.

      Τότε τί πρεπει να κάνουμε. Μια λύση ειναι να το παρουμε αποφαση πως δεν υπαρχει διεξοδος και να παραιτηθούμε. Μια άλλη λυση, είναι να σκεφτόμαστε καπως πιο μακροπρόθεσμα, πως το Κυπριακό δεν ειναι απλα ενα εθνικο ζήτημα ειναι ενα ζήτημα η λυση του οποιου θα εξαρτηθεί από τη γενικότερη εκβαση των ενδο-ιμπεριαλιστικών αντιφάσεων και να κρατήσουμε όσο μπορούμε ένα μέτωπο, έστω σε εμβρυακή μορφή για ένα ταξικό δικοινοτικό αγώνα.

      Πώς λέτε εσεις, είμαστε λίγοι αλλά θα κρατήσουμε. Έτσι κι εμείς, είμαστε από χέρι χαμένοι, το ξέρουμε, αλλά θα πρέπει να βρούμε ένα παράθυρο για να συνεχίσουμε.

      Διαγραφή
    4. να απεγκλωβιστεί εν μερει ο λαος...

      Διαγραφή
  5. Μια απορία:
    Η θεωρία περί «σχολών στο κυπριακό» είναι εφεύρεση/πατέντα του Γιώργου Χαραλάμπους ή έχει άλλους ως “πατεράδες”;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το κείμενο έχει λινκ στην Αριστερή Παρέμβαση, όπου μπορει να απαντησει ο ιδιος ο Γιωργος στην ερωτηση Ανευ. Πού θα τον γυρεφκω εγώ τωρά τον Γιωργο να μας πει; :) Αφησε εκει το σχολιο να μαθουμε ολοι την απαντηση.

      Διαγραφή
    2. όπως είπεν τζαι ο γρηγόρης στα δικά του, είναι χρόνια που υπάρχει το δίπολο ρεαλιστές/ εθνικιστές , ενδοτικοί/πάτριώτες, τζίηνοι που αποδέχουνται τη ΔΔΟ/ τζίηνοι που την απορρίπτουν.

      Τζαι είναι επίσης γεγονός ότι το συχνά το ακέλ εκατηγόρησεν τους μεν για εθνικισμό τζαι την φιλελευθερη δεξιά για ενδοτισμό....

      Όποταν σημασία δεν έσσιει τόσον η πατρότητα αλλά κατά πόσον εν σωστή ή όχι...
      τζαι γενικά είναι μια πολλά καλή αποτύπωση της πραγματικότητας

      Διαγραφή
  6. Το κείμενο μου δημιούργησε την εντύπωση μιας προσπάθειας αναζήτησης σημείων κριτικής χωρίς όμως συνέπεια εκ μέρους του συγγραφέα. Αναφέρεται λ.χ. στις περιπτώσεις του 1985 και του 2004. Σε εκείνες τις δυο περιπτώσεις το ακελ κινήθηκε εντελώς διαφορετικά και όπως φάνηκε και στις μετέπειτα εκλογές είχε διαρροές από αντίθετες πτέρυγες των ψηφοφόρων του [αντιδεξιών το 1985 και υπέρ της λύσης το 2004]. Κάτι που είναι λογικό - αν ένα κόμμα εκφράζει ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας και προσπαθεί όντως να συγκεράσει διαφορετικές προτεραιότητες και να εκφράσει μια τρίτη θέση. Εκείνο που δεν φαίνεται ούτε πειστικό ούτε κατανοητό στα πλαίσια του κειμένου, είναι η θέση/αναφορα του για τον «ιμπεριαλισμό» και την υποτιθέμενη μη-ύπαρξη ταξικής ανάλυσης για το εσωτερικό στην κυπριακή αριστερά. Αν λ.χ. σε μια χώρα η αστική τάξη είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε διαφορετικές πτέρυγες [μια φιλοδυτική που θέλει λύση ας πούμε και μια που τείνει προς ένα είδος εθνικής αστικής τάξης και στηρίζει μεν την ανεξαρτησία αλλα όχι τον συμβιβασμό για λύση σε ένα κοινοτικό ζήτημα] τότε τι το ποιο λογικό να προσπαθεί η «τρίτη θέση» να δημιουργήσει δυναμικές συμμαχιών; Αν υπάρχει κανένα μαγικό σενάριο που να κάνει την αριστερά πλειοψηφική [στην πραγματικότητα και όχι σε υποθετικά σενάρια χωρίς υπαρκτό συγκριτικό παράδειγμα] και ταυτόχρονα ανεξαρτησιακη/αντι-ιμπεριαλιστικη και υπέρ της συμβίωσης, να το πει ο συγγραφέας. Στην δική μου γνώση δεν υπάρχει. Προσπάθειες γίνονται και ίσως το ακελ και ο χωρος γύρω του να είναι από τα πιο ενδιαφέροντα παραδείγματα παγκόσμια. Αν το θέμα είναι η θεωρητική καθαρότητα, τέτοια είναι εύκολη – το θέμα είναι να πείθει και να δημιουργεί συμμαχίες που να οδηγούν σε κάτι με βάση την υπαρκτή ταξική και διεθνή πραγματικότητα.

    Ακόμα πιο οξύμωρο είναι η ειρωνεία για τα δάκρυα κλπ του Τασσου και η απόλυτη υιοθέτηση των θεσεων/αποψεων του κ. Ταλατ για το 2010. Δηλαδή το «ναι» ήταν αντι-ιμπεριαλιστικο; Η μήπως ακόμα και στην θετική του εκδοχή ήταν ένας συμβιβασμός; Το ποιοι ψηφίσαν μαζί μας ναι τότε είναι καλά να το θυμάται ο συγγραφέας. Ποια ήταν δηλαδή η ταξική ανάλυση του ναι; Μερικοί του ναι δεν διέφεραν στις προθέσεις από τα δάκρυα της άλλης πλευράς. Και οι ιμπεριαλιστικές χώρες με ποιους ήταν;

    Όσο για το 2010 νομίζω η αναφορά είναι παραπλανητική. Θυμούμαι πολύ καλά την τότε κυβέρνηση να προσπαθεί να πείσει ότι πρέπει να στηριχθεί ο κ. Ταλατ. Το επιχείρημα ότι δεν υπογράφηκε κάτι είναι υπεκφυγές των φιλελευθέρων για το γεγονός ότι ο ΔΗΣΥ άλλαξε γραμμή αμέσως μόλις αποχώρησε η ΕΔΕΚ. Παραπέμπω στις τότε δηλώσεις Πουργουριδη. Όσο για τον κ. Ταλατ θυμούμαι ότι δεν τον ήθελαν τα πιο αριστερά μικρά τ/κ κόμματα – αλλα και μια μερίδα των συνδικαλιστών. Και η σημερινή πορεία του δεν είναι η πιο αριστερή στο κόμμα του. Οπότε γιατί να μην εφαρμόζονται τα ίδια κριτήρια και στους τουρκοκύπριους; Είναι αντι-ιμπεριαλιστής ο κ. Ταλάτ; Ηταν; Δεν ψήφισαν τον κ. Ταλατ οι τ/κ και για αυτό έχασε. Τα αλλα είναι δικαιολογίες που αναπαρήγαγε ο δημοσιογράφος που απέδειξε την συνέπεια του με την μετακόμιση του στο προεδρικο πρόσφατα.

    Επίσης παραπλανητική είναι και η αναφορά στο 1964-67. Οποιαδήποτε [πλην της επιφανειακής μερικών φιλελεύθερων κλπ] ανάλυση εκείνης της περιόδου κατανοεί ότι οι ρητορικές της «ατόφιας ένωσης» ήταν μορφές αντίδρασης στις προσπάθειες για επιβολή της διπλής ένωσης η την κατάργηση της ανεξαρτησίας μέσω της θεωρίας του εθνικού κέντρου. Αυτή η ρητορική αντίδραση εμφανίστηκε το καλοκαίρι του 1964 και ολοκληρώθηκε το 1967 – σε εκείνο το ψήφισμα της βουλής, όπως και του 64, η έμφαση ήταν σαφώς ότι αφού δεν μπορούσε να γίνει η "ατόφια ένωση", [την οποία η Κυπρος/βουλη/Μακαριος κλπ αντιπαρέβαλε στις πιέσεις για υπακοή στο εθνικό κέντρο και λύσεις αλά Ατσεσον] τότε θα έπρεπε να συνεχίσει η ανεξαρτησία – που μετονομάστηκε σε εφικτό ένα χρόνο μετά. Για του λόγου το αληθές μπορείτε να ψάξετε και τις συγκυρίες.

    Για την σημασία των συγκυριών αφού αναφέρθηκε και το ΚΚΕ θα μπορούσε κάποιος να δει και την θέση [η κατά περιόδους θέσεις] για το μακεδονικό.

    Κατά τα αλλα ενδιαφέρουσα προσπάθεια.

    π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν μπορώ να απαντησω στη θέση του Γιωργου εννοειται, αναδημοσιευσα το κειμενο γιατι οντως ειναι ένα καλό κειμενο, αρκετα απο τα σημεια του κειμενου κι εγω προσπαθησα να τα θιξω κατα καιρους, με βρίσκουν σύμφωνη, υπαρχουν και σημεια τα οποια για μενα ειναι ασαφή.

      Οπωσδήποτε όμως έχουμε αναγκή να διασαφηνίσουμε και τα πολιτικά μας οπλα, διοτι με τα πολιτικά μας όπλα χτίζουμε και τις συμμαχίες μας, μαλιστα εγω θα έλεγα πως αρκετες φορες υπηρξαν διαρροες, οχι μονο απο το ΑΚΕΛ και απο άλλα κόμματα παραπάνω για λόγους "ρητορικής" παρά ουσίας...

      Ειδικα σημερα εχουμε ολοι αναγκη να διασαφηνισουμε τους ορους, η εμπειρια εδειξε πως εντελει η συνθηματολογια πουλα παρα πολλα στον τοπο μας και καμια φορα μπορει να φερει ανεπιθυμητα αποτελεσματα και μη αναστρεψιμα αποτελεσματα...δηλαδη το πως συγχεει ο αριστερος τον αντι-ιμπεριαλισμό με την συμπραξη του με το κεντρο ή την κινηση λιλληκα σήμερα....

      μπορω να υποθεσω ακομα πως αν η πραγματικη πολιτική βουληση του ΑΚΕΛ το 2004 ηταν να ψηφισει υπερ του σχεδίου, και εντελει κατεληξε στο συμβιβασμό του Όχι αλλα κατα βαθος Ναι, ήταν γιατι ήρθεν καπως μπουμερανγκ για το ίδιο η ίδια του η ρητορική και η ίδια του η προσκολληση στο δηκο κ.λ.π

      Για μενα το σημαντικοτερο που θα ηθελα να ασχοληθώ απο οσα γραφεις, ειναι το πως αντιλαμβανεται εντελει η αριστερα το πλειοψηφικό ρευμα και μεταξύ ποιων θελει αυτο το πλειοψηφικό ρευμα....αν θελουμε πλειοψηφικο ρευμα στην ε/κ κοινοτητα θα πρεπει να θυσιασουμε εναν αλλου ειδους αγωνα που λογικα θα επρεπε να καμουμε με τους τ/κ....

      η ταση για πλειοψηφικα ρευματα στο νοτο μπορει εντελει να μας καθηλωνει τζαι σε μια πιο εθνοτική αναλυση του Κυπριακού, να επιβαλλει τες συνεργασιες, ή να μην αφηνει να χαραχθει μια πιο μακροπροθεσμη πολιτική....διοτι το πολιτκό σκηνικο ειναι ανισορροπο εδω και καποια χρονια, εδω και μια δεκαετια τουλαχιστον...

      τουτον εμενα θα με ενδιεφερε σαν ατομο να προβληματιστώ, αν δηλαδη θα πρεπει να θυσιαστει τουτη η πολιτική τζαι η τακτική της τζαι η ρητορική της, για την διεκδικηση μιας λυσης του κυπριακού πιο κοντα στες αναγκες της εργατικης ταξης τζαι των θκυο κοινοτητων...οπως νομιζω ηταν καποτε, ως ενα απελευθερωτικο κινημα απεναντι σε θκυο μητερες με βαση την εργατική ταξη και οχι με βαση τες κομματικες συνεργασιες με την αστική ταξη...

      τζαι ο Ταλατ γι αυτον εχασεν κομμαθκια της αριστερας, επειδη ακολουθησεν τουτον τον δρομο...

      ελπιζω να δει το σχολιο σου ο Γιωργος τζαι να τοποθετηθει...

      Διαγραφή
    2. @π.:
      Η σύγκριση με τις θέσεις που έχει πάρει το ΚΚΕ για το "μακεδονικό" είναι το λιγότερο άτοπη, καθώς η αλλαγή θέσεων και των προβληματισμών του ΚΚΕ επάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα υπαγορεύτηκε είτε από θεμελιακές αλλαγές στους εθνολογικούς συσχετισμούς της περιοχής (ανταλλαγές πλυθησμών), είτε από ανάλογες αποφάσεις και θέσεις του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. (Ας μην ξεχνάμε πως το ΚΚΕ ήταν βάση καταστατικού το "ελληνικό τμήμα της Γ' Διεθνούς)

      Κανένας από τους δύο αυτούς καθοριστικούς παράγοντες δεν υπάρχει στην σχέση ΑΚΕΛ-Κυπριακού τα τελευταία 24 χρόνια τουλάχιστον, και σίγουρα κανέναν τέτοιο δεν έχει επικαλεστεί το ίδιο το ΑΚΕΛ.

      Αν έχεις δύο κομμάτια της αστικής τάξης με αντικρουόμενα συμφέροντα, το μόνο λογικό δεν είναι να ψάξεις κάτω από την σημαία ποιού αστικού συμφέροντος θα ταχθείς.
      Αναφέρομαι στην αποστροφή σου " τότε τι το ποιο λογικό να προσπαθεί η «τρίτη θέση» να δημιουργήσει δυναμικές συμμαχιών; "
      Κατά την δική μου άποψη, το λογικό είναι η "τρίτη" θέση να πείσει πως δεν είναι τρίτη αλλά ουσιαστικά δεύτερη ή ακόμη και πρώτη ως η μοναδική μη-αστική λύση στο πρόβλημα.

      Να πείσει δηλαδή πως η κυρίαρχη αντίθεση δεν βρίσκεται μεταξύ εθνικισμού και κοσμοπολιτισμού αλλά μεταξύ εργασίας και κεφάλαιου.

      Διαγραφή
  7. Έχω καναδυο ερωτήσεις για το κείμενο. Η πρώτη αφορά το πιο κάτω:

    "Όπως το θέτουν η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Αδάμος Ζαχαριάδης σε άρθρο τους στην ‘Εποχή’, η κυπριακή αριστερά αντιμετωπίζει τον ιμπεριαλισμό σχηματικά σαν ‘μια μάχη μεταξύ «καλών» και «κακών» εθνών με στόχο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε χώρας’. ‘Πώς γίνεται, ωστόσο’, συνεχίζουν, ‘τμήματα της Αριστεράς να μπερδεύουν τις έννοιες του αντι-ιμπεριαλισμού και του διεθνισμού με τις θεωρίες των γεωπολιτικών συνωμοσιών και να παραδίδονται έτσι άνευ όρων στη λογική της «αταξικότητας των εθνικών ζητημάτων» που προωθεί ο εθνικισμός, προκειμένου να γείρει την πλάστιγγα της ταξικής πάλης προς όφελος μίας (ποιας άραγε…) τάξης;’ Ίσως ένα κομμάτι της απάντησης να εντοπίζεται στην άρνηση ή ανικανότητα του ΑΚΕΛ να θεωρητικοποιήσει το ‘εθνικό ζήτημα’, αφήνοντας έτσι τμήματα των οπαδών και στελεχών του να γλιστρούν εύκολα σ’ ένα αντί-ιμπεριαλισμό άδειο από ταξική ανάλυση και με τη σειρά τους να ‘αναγκάζουν’ την ηγεσία του κόμματος να υιοθετεί ρητορεία που να ικανοποιεί ή τουλάχιστον να αφουγκράζεται αυτά τους τα ένστικτα. Αυτό δημιουργεί και ευρύτερα προβλήματα. Ένας ‘εύκολος’ αντι-ιμπεριαλισμός είναι επίσης εύκολο να αναπαραχθεί σαν πέπλο ενός επικίνδυνου εθνικισμού. Όπως και γίνεται μερικές φορές στην περίπτωση του ΔΗΚΟ, με αποτέλεσμα να καλλιεργούνται έτσι ψευδαισθήσεις σε πολλούς αριστερούς ότι το ΑΚΕΛ και ο χώρος του κέντρου είναι ιδεολογικά συγγενικοί χώροι και σωστά βρίσκονται πάντοτε στο ίδιο μετερίζι. Αντίστοιχα, πόσο διαφορετικός άραγε ακούεται στους οπαδούς του ΑΚΕΛ αυτός ο α-θεωρητικός αντι-ιμπεριαλισμός από εκείνον του Λιλλήκα, του Κουλία, ή ακόμα και του αρχιεπισκόπου, όταν αυτός μιλάει για τους κακούς ξένους."

    Εδώ κατ' αρχάς έχουμε νομίζω ένα ασύνδετο. Η πρόταση που ξεκινά "Όπως το θέτουν η Σία Αναγνωστοπούλου και ο Αδάμος Ζαχαριάδης σε άρθρο τους στην ‘Εποχή’, η κυπριακή αριστερά αντιμετωπίζει τον ιμπεριαλισμό σχηματικά σαν ‘μια μάχη μεταξύ «καλών» και «κακών» εθνών με στόχο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές κάθε χώρας’" δείχνει να υπονοεί ότι ο ιμπεριαλισμός ΔΕΝ είναι μάχη "καλών" και "κακών" εθνών με στόχο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές αλλά κάτι άλλο. Ωστόσο το τι άλλο είναι δεν δηλώνεται, καθώς η επόμενη πρόταση αφορά την "συνωμοσιολογία" ως αξιοκατάκριτο και "μη ταξικό" στοιχείο ανάλυσης.

    Κατ' αρχήν, και για να αρχίσω από το τέλος, ο Λένιν συχνότατα αναφέρεται στις μυστικές συμφωνίες μεταξύ κρατών και στη σημασία τους για τον εγκλωβισμό του λαϊκού κινήματος. Είναι γνωστό τοις πάσι ότι η εξωτερική πολιτική όλων των χωρών περιβάλλεται από μυστικότητα και αδιαφάνεια, και ο ίδιος ο Λένιν θίγει το θέμα στην κριτική του για την δημοκρατικότητα της αστικής δημοκρατίας. Όπως το καταλαβαίνω το παράθεμα λοιπόν, οι Αναγνωστοπούλου και Ζαχαριάδης θα απέρριπταν τον Λένιν ως....συνωμοσιολόγο. Αλλά αυτή είναι απλώς η γραμμή Μηλιού, η γραμμή δηλαδή απόρριψης ουσιαστικά του ιμπεριαλισμού ως θεωρητικού εργαλείου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Επιπλέον, το αν η αντιπαράθεση "καλού" και "κακού" έχει νόημα ή είναι παραπλανητική δεν είναι ένα αφηρημένο ερώτημα. Όταν υπάρχει αντιπαράθεση δύο ιμπεριαλιστικών κρατών, ασφαλώς και η ηθικολογία λειτουργεί υπέρ της μίας ή της άλλης αστικής τάξης. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου υφίσταται συντριπτική ανισότητα δύναμης και όπου το να λες "δεν παίρνω θέση" δεν είναι μαρξιστικά επιτρεπτό. Ασφαλώς και οφείλει να πάρει κανείς θέση, για παράδειγμα, στην ενεργό ανάμιξη της ΕΕ και των ΗΠΑ στα εσωτερικά της Ουκρανίας, χωρίς αυτό να σημαίνει επουδενί ότι ο Πούτιν είναι "καλός". Είτε πιστεύουμε στην αυτοδιάθεση των εθνών είτε πιστεύουμε ότι οι ιμπεριαλιστές μπορούν να κάνουν ό,τι τους καπνίσει κι εμείς θα χειροκροτάμε ή θα σηκώνουμε τους ώμους.

    Τέλος, ο αντι-ιμπεριαλισμός που οδηγεί στον αντιδραστικό εθνικισμό δεν είναι έτσι γενικά και αφηρημένα ο "εύκολος" αλλά πολύ συγκεκριμένα αυτός ο οποίος αθωώνει την εγχώρια αστική τάξη βαφτίζοντας τη χώρα γενικά και αφηρημένα "νεοαποικία" και υποβαθμίζοντας όλα τα φαινόμενα που παραπέμπουν στην ενεργό συμμετοχή της εγχώριας αστικής τάξης στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες και τις εκστρατείες εναντίον άλλων χωρών. Αυτός ο αντι-ιμπεριαλισμός είναι φτηνός επειδή είναι ψευδής και όχι επειδή είναι "συνωμοσιολογικός" (πολύ της μόδας η ψευδοαναλυτική αυτή έκφραση). Είναι ψευδής επειδή φτιασιδώνει μια εικόνα προς όφελος της κυρίαρχης εξουσίας μιας τάξης και της υπαγωγής της αντίπαλης τάξης στα δικά της συμφέροντα ως δήθεν "εθνικά" συμφέροντα. Δεν ξέρω γιατί δεν μπορούν με απλά και ξεκάθαρα λόγια τα απλά και ξεκάθαρα πράγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πολύ ενδιαφέροντα αυτά που κατάδειξες Αντώνη.

    Μια παρατήρηση ως προς το κέιμενο:

    "Η εμμονή σε συνεργασίες με το κέντρο" έχω την εντύπωση ότι δεν εξηγείται απλά γιατί "το τοπικό κεφάλαιο και οι ελληνοκύπριοι εθνικιστές θεωρούνται από την τρίτη σχολή ως λιγότερο πονηροί από τους ιμπεριαλιστές και οι πολιτικοί τους αντιπρόσωποι λιγότερο επικίνδυνοι, διότι δεν έχουν επεκτατικές βλέψεις."

    Αν συμβαίνει αυτό, που συμβαίνει ως αποτέλεσμα όμως, θα ήταν ενδιαφέρον και τι το κάνει να συμβαίνει και τον ρόλο της τρίτης σχολής σε αυτό.

    Επίσης: ισχυρίζεται ότι "Αλλιώς δεν εξηγείται με ιδεολογικούς όρους η εμμονή σε συνεργασίες με το κέντρο." Μα το ότι θεωρεί η τρίτη σχολή τους δε πιο επικίνδυνους απο τους μεν έχω την ταπεινή πεποίθηση ότι αυτό δεν συσιστά ιδεολογικό όρο ανάλυσης και δη μαρξιστικό/λενινιστικό όσον αφορά την εμμονή με το κέντρο. Αυτο πιο πολύ μου φέρνει ως ψυχολογικός όρος μιας ενδοαστικής αναπόφευκτης ηθικολογίας. Είναι σαν να δικαιολογούμαι την τρίτη σχολή ότι απλά "υποβαθμίζει, αντικαθιστά την ταξικότητα" αλλά χωρίς ιδεολογικό αντίκρισμα απλά μόνο ψυχολογικό ("θεωρούνται από την τρίτη σχολή ως λιγότερο πονηροί…"). Αν προσπαθούσαμε να το αναλύσουμε με ιδεολογικούς όρους θα έπρεπε, έχω την εντύπωση, να συμπεριληφθεί ο συμβιβασμός με την αστική τάξη και πολιτική και την αποδοχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας ως μη αναγνώρισης της εργατικής λαϊκής πάλης για λαϊκή εργατική εξουσία. Όπως ακριβώς "Το ΑΚΕΛ ουσιαστικά χρησιμοποιεί τη καουτσκική θεώρηση του ιμπεριαλισμού" για να κατανοήσει τι εστι μονοπωλιακός ιμπεριαλισμός έτσι ακριβώς ως προς το εσωτερικό χρησιμοποιεί δεξιές οπορτουνιστικές πολιτικές για να διαμορφώσει τώρα τα αστικά του συμφέροντα ως προς το τοπικό και όχι μόνο κεφάλαιο.

    Fristuti

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. π.

    θα επιχειρήσω να απαντήσω στο κάθε σημείο ξεχωριστά, παρόλο που οι διάφορες σου ενστάσεις συνδέονται μερικώς μεταξύ τους.

    1) Ναι όντως το 1985 το ΑΚΕΛ έχασε ψήφους από αντί-δεξιούς ψηφοφόρους και το 2004 από ψηφοφόρους υπέρ της λύσης. Ομως, αυτό τι σημασία έχει; Η θεωρία του αντι-ιμπεριαλισμού που πρεσβεύει το ΑΚΕΛ εφαρμόστηκε με πολύ διαφορετικό τρόπο την μια περίοδο απ'ότι την άλλη. Αρα ασυνέπεια. Αρα ο αντί-ιμπεριαλισμός του ΑΚΕΛ είναι στο τέλος της ημέρας ένας μανδύας που καλύπτει τις εξισορροπητικές του ασκήσεις. Διαφωνείς; Αν ναι, δεν είναι κατανοητό το γιατί από το συγκεκριμένο σου επιχείρημα. Μάλιστα, ένας από τους λόγους που το 2004 το ΑΚΕΛ δεν συνεργάστηκε με ΔΗΣΥ ήταν ακριβώς το ότι έχασε αντί-δεξιούς ψηφοφόρους το 1985. Μετά το '85, η βασική γραμμή ήταν ποτέ ξανά ΔΗΣΥ, διότι έτσι κινδυνεύει το εκλογικό εκτόπισμα του κόμματος. Το 5% που χάθηκε το 1985 ήταν ενδεχομένως πιο σημαντικό από την επανένωση, που τότε συνεπαγόταν σύμπλευση με τη δεξιά και άρα εκλογικό ρίσκο αν δεν παιρνούσε το δημοψήφισμα.

    2) Λες, 'Αν λ.χ. σε μια χώρα η αστική τάξη είναι μοιρασμένη ανάμεσα σε διαφορετικές πτέρυγες [μια φιλοδυτική που θέλει λύση ας πούμε και μια που τείνει προς ένα είδος εθνικής αστικής τάξης και στηρίζει μεν την ανεξαρτησία αλλα όχι τον συμβιβασμό για λύση σε ένα κοινοτικό ζήτημα] τότε τι το ποιο λογικό να προσπαθεί η «τρίτη θέση» να δημιουργήσει δυναμικές συμμαχιών;' Το ζήτημα είναι συμμαχίες με ποιους; Το άρθρο, εξ'όσον θυμάμαι εγώ που το έγραψα δεν μιλά πουθένα για αποφυγή των συμμαχιών γενικά. Αλλά για τις συμμαχίες με το κέντρο. Και μάλιστα διαχρονικά αλλά και σε κομβικά σημεία στο Κυπριακό. Ούτε θεωρητική [υποθέτω ήθελες να πεις ιδεολογική] καθαρότητα ούτε τίποτα - νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο πλέον πως αν ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ δεν συνεργαστούν έμπρακτα δημοψήφισμα δεν περνά. Αυτή είναι η δύσκολη αλήθεια. Ναι, λοιπόν, να γίνουν συνεργασίες, αλλά όσες έγιναν μέχρι τώρα έχουν αποτύχει παταγωδώς. Ισως (λέω εγώ) διότι δεν είχαν θεωρητική πυξίδα (όχι καθαρότητα).

    3) Επίσης ισχυρίζεσαι: 'Ακόμα πιο οξύμωρο είναι η ειρωνεία για τα δάκρυα κλπ του Τασσου και η απόλυτη υιοθέτηση των θεσεων/αποψεων του κ. Ταλατ για το 2010. Δηλαδή το «ναι» ήταν αντι-ιμπεριαλιστικο; Η μήπως ακόμα και στην θετική του εκδοχή ήταν ένας συμβιβασμός;' Οχι το ναι δεν ήταν αντι-ιμπεριαλιστικό άμεσα, αλλά σίγουρα θα σήμαινε προσανατολισμό στην ενότητα της τ/κ και ε/κ αριστεράς και άρα πιο δυνατή αντίσταση στον τοπικό εθνικισμό, στην ένταξη στο ΝΑΤΟ, κ.λπ. Κάτι είπα και για διορατικότητα. Ή μήπως σου διέφυγε; Σε κάθε περίπτωση το 'όχι' σίγουρα δεν ήταν αντι-ιμπεριαλιστικό, διότι ΔΕΝ έγινε με γνώμονα τη μάχη ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Αν όλοι ήταν αντι-ιμπεριαλιστές με τον ίδιο τρόπο, πως και το ΠΓ είχε διαφορετική άποψη από την Κ.Ε; Κάποιοι σύγχυσαν τον ιμπεριαλισμό μου φαίνεται. Το 'όχι αλλά' ήταν μια στάση βασισμένη στη θεωρητική ανάγνωση της συγκυρίας ή μια αντίδραση πανικού όταν η ηγεσία για πρώτη φορά αμφισβητήθηκε από τους 'αντί-μπεριαλιστές' που γέννησε η ίδια;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  11. 4) 'Όσο για το 2010 νομίζω η αναφορά είναι παραπλανητική...Όσο για τον κ. Ταλατ θυμούμαι ότι δεν τον ήθελαν τα πιο αριστερά μικρά τ/κ κόμματα – αλλα και μια μερίδα των συνδικαλιστών. Και η σημερινή πορεία του δεν είναι η πιο αριστερή στο κόμμα του. Οπότε γιατί να μην εφαρμόζονται τα ίδια κριτήρια και στους τουρκοκύπριους; Είναι αντι-ιμπεριαλιστής ο κ. Ταλάτ; Ηταν; Δεν ψήφισαν τον κ. Ταλατ οι τ/κ και για αυτό έχασε.' Λέω: Υπήρχε χρόνος για συμφωνία πριν φύγει ο Ταλάτ και πριν αλλάξει θέση ο ΔΗΣΥ, ο οποίος θα το σκεφτόταν διπλά αν οι διαπραγματεύσεις Χριστόφια-Ταλάτ οδηγούνταν σε δημοψήφισμα. Ομως (και πάλι) τι σχέση έχει αν είναι αντι-ιμπεριαλιστής ο Ταλάτ; Ή αν ήταν; Διαφωνείς στο ότι το 2010 Χριστόφιας και Ταλάτ ήταν σε ακτίνα συμφωνίας; Διαφωνείς ότι ο Χριστόφιας τότε έλεγε με τρόπο πως ο Ταλάτ ήταν υποχείριο της Τουρκίας; Διαφωνείς ότι ήταν γεμάτη αμφιταλαντεύσεις η ρητορεία του ΑΚΕΛ τότε; Ότι τράβηξε πίσω ο Χριστόφια λόγω συμμαχίας με ΔΗΚΟ; Αν ναι, γιατί;

    5) Απ'ότι καταλαμβαίνω νομιμοποιείς τη θέση του ΑΚΕΛ για την ένωση σαν το 'μικρότερο κακό' δεδομένων των συνθηκών. Τι άραγε να έλεγαν γι΄αυτό οι τ/κ αριστεροί που δολοφονήθηκαν επειδή συμμετείχαν σε πορεία της ΠΕΟ όπου άρχισαν τα συνθήματα για την ένωση; Πόσους εθνικιστές είχε τότε το ΑΚΕΛ; Πόσους έχει σήμερα μόνο και μόνο διότι δεν μπήκε στον κόπο να κάνει ταξική αναλύση; Εσύ ο ίδιος λές πως το ΑΚΕΛ έχει ευρεία υποστήριξη, η οποία ωθεί την ηγεσία προς τη διατήρηση ισορροπιών. Ηταν ή δεν ήταν η θέση για την ένωση τότε ακόμα μια προσπάθεια διατήρησης ισορροπιών, που νομιμοποιήθηκε εκ των υστέρων στη βάση του αντί-ιμπεριαλισμού;

    6) Το ΚΚΕ αναφέρθηκε σαν πηγή εξωτερικής νομιμοποίησης για να ικανοποιούνται και οι ΄ριζοσπάστες' του ΑΚΕΛ. Η χρήση του είναι πλέον εντελώς εργαλειακή. Στη δική μου αντίληψη ο συλλογισμός της ηγεσίας λογικά πάει κάπως έτσι: 'Να κάνουμε αναφορά στο ΚΚΕ, να νιώθουμε μάγκες και να νομίζουμε πως είναι λόγο του αντι-ιμπεριαλισμού (του ίδιου με αυτόν του ΚΚΕ) που ψηφίζουμε Τάσσο και λέμε βροντερά όχι.'

    Γιώργος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Αντώνη,

    Η Αναγνωστοπούλου και ο Ζαχαριάδης λένε ότι η Κυπριακή αριστερά βλέπουν 'σχηματικά' τον ιμπεριαλισμό - δηλαδή μόνο σαν μάχη μεταξύ καλών και κακών χωρών για τις πλουτοπαραγωγικές πηγές. Αυτό σημαίνει νομίζω όχι πως δεν ισχύει ο διαχωρισμός και η μάχη για τις πηγές, αλλά ότι δεν ισχύει μόνο και πάντα αυτός ο διαχωρισμός. Εξού και οι δύο συγγραφείς συνεχίζουν με το ‘Πώς γίνεται, ωστόσο’ (υπογραμμίζεται το 'ωστόσο').

    Οταν ο Λένιν διατύπωνε τη τελική του θέση (υπογραμμίζω και το 'τελική') για τη Συνθήκη του Μπρεστ Λιτοφσκ, παραδείγματος χάριν, τι ώφελος θα είχε αυτό το σχήμα από μόνο του;

    Γιώργος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Γιώργο, νομίζω πως καταλαβαίνεις ότι το ότι "δεν ισχύει μόνο και πάντα αυτός ο διαχωρισμός" δεν είναι ακριβώς θεωρητική αντιπρόταση επί του ιμπεριαλισμού, αλλά απλή πρόταση κοινής λογικής που από μόνη της δε λέει πολλά. Και αμέσως μετά, αρχίζουν τα περί συνωμοσιολογίας, για τα οποία ήδη είπα ότι δεν αποτελούν θεωρητικό επιχείρημα -- έχω γράψει αλλού ότι η "συνωμοσιολογία" είναι ψευδοέννοια με καθαρά πολεμικό περιεχόμενο και όχι αναλυτική κατηγορία.

    Δεν έχω βρει ακόμα το χρόνο να διατυπώσω τη δεύτερη ερώτησή μου, θα προσπαθήσω αργότερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Γιώργο,
    Η θέση ότι οι διαφορετικές πολιτικές κινήσεις του 1985 και του 2004 δείχνουν ότι δεν υπάρχει θεωρία κλπ παραβλέπει την πιθανότητα ότι ακριβώς υπάρχει μια θέση που αντιμετωπίζει την ιστορική πραγματικότητα όπως εξελίσσεται – και οι εσωτερικές διάφορες αποτελούν και ένα είδος εσωτερικής διαλεκτικής: αν οι δυο αντίθετες τάσεις [στο κομματικό μηχανισμό αλλα και στην ευρύτερη κουλτούρα της κυπριακής αριστεράς] εκφράζονται και υιοθετούνται σαν στρατηγικές, τότε το συμπέρασμα μπορεί να μην είναι το «δεν υπάρχει θεωρία», αλλα ότι έχουμε ένα πολιτικό και κομματικό χώρο που προσπαθεί να χειριστεί διαφορετικές συγκυρίες. Γιατί απέτυχαν οι στρατηγικές; Το 1985 ήταν αποτέλεσμα/αντιδραση στην πίεση από την Αθηνά προς το ΔΗΚΟ και της απόρριψης της κίνησης του ΟΗΕ – άρα ξεπεράστηκαν τα όρια της συμμαχίας με το κέντρο. Και το ξεπέρασμα αυτών των ορίων ίσως να είχε να κάνει και με το ότι είχε ολοκληρωθεί και ένα στάδιο εκδημοκρατισμού που είχε γίνει από κοινού με το κέντρο ενάντια στον αυταρχισμό της ακροδεξιάς της προηγούμενης περιόδου. Ναι μεν η στήριξη της ανεξαρτησίας ήταν σημαντική αλλα σε εκείνο το πλαισιο, 10 χρονια μετα το 74 και την αποδοχη πια της Κυπριακης Δημοκρατιας, έπρεπε να εξισορροπηθεί με την κίνηση προς την λύση – έστω και αν αυτό σήμαινε άτυπη συμμαχία με τον ΔΗΣΥ. Τι ακολούθησε; Η εκλογή Βασιλείου, 3 χρόνια μετά, άρα μια συνεπής προέκταση της κίνησης του 1985. Αν εσύ κρίνεις εκείνη την επιλογή λάθος τότε ναι, δεν υπάρχει συνέπεια στο κείμενο – αφού ήταν η ακριβώς αντίθετη κίνηση από εκεινη του 2004 – την οποία το κείμενο φαίνεται να θεωρεί σαν σημαντικό σημείο αξιολόγησης με έμφαση στο ναι.
    Δεν ξέρω τι έγινε στο ΠΓ και στην ΚΕ αλλα αν δεν πέρασε η θέση της ηγεσίας τότε προφανώς θα πρέπει να αναζητηθούν αίτια και αυτό δεν μπορεί να είναι μόνο ότι η ηγεσία δεν «εκπαίδευσε» το κόσμο καλά. Ένα ιστορικό κίνημα έχει τα δικά του αντακλαστικα πέρα από τους ηγέτες. Έστω και εν δεν είναι ομοιογενή. Προσπαθώ να πω ότι υπήρχαν διλήμματα – και όπως φάνηκε και μετά το 2010, μερικοί από τους θιασώτες του ναι, δεν ήταν και τόσο συνεπείς. Θα ήταν άραγε εκεί με την πρώτη κρίση της λύσης αν περνούσε το ναι;
    Όπως και να έχει, η συνέχεια, όπως και το 1985, ήταν λογική. Σε νέο πλαίσιο πια – τότε, το 1985 τελείωνε ο ψυχρός πόλεμος, το 2004 η Κύπρος εντασσόταν στην Ε.Ε. ενώ γύρω μας ξεκινούσε η τραγωδία του Ιράκ.
    Η κυπριακή αριστερά μπορούσε κάλλιστα να κάτσει να περιμένει ακόμα 5 χρόνια το 2008. Μπήκε στην «περιπέτεια» όπως σωστά ειπώθηκε, και προσπάθησε να ολοκληρώσει την τρίτη θέση που θα έκφρασε το «μαλακό όχι» του 2004 που θα γινόταν «ναι». Πλήρωσε κόστος, αλλα νομίζω άνοιξε δρόμους - αλλα είναι δύσκολο να μην δει κανείς ότι και οι δυο κινήσεις [του 1985 και του 2004] είχαν ένα κοινό άξονα – να στηρίξουν από την μια την διαδικασία που θα άνοιγε ενδεχομένως τον δρόμο σε μια κοινωνική συμμαχία λύσης στο εσωτερικό [και στις δυο κοινότητες], αλλα θα διασφάλιζε και τις εξωτερικές ισορροπίες που διασφάλιζαν την ανεξαρτησία η την σχετική αυτονομία μετά το 2004.

    Οι αναφορές σου στο 2010 δεν καταλαβαίνω που στηρίζονται πέρα από τις γνωστές δημοσιογραφικές θέσεις που συγκαλύπτουν προπαγανδιστικά την αλλαγή θέσης του ΔΗΣΥ. Ο Πουργουριδης έκανε την δήλωση πολύ πριν τις εκλογές στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Και η αναφορά του Χριστοφια για την διαφωνία Αναστασιαδη πάει επίσης πριν τις τ/κ εκλογές. Μπορείς αν θέλεις να ψάξεις και τον Πολίτη την Γενάρη του 2010 όταν άρχισε η διαφοροποίηση του ΔΗΣΥ. Από πού και ως που ο ΔΗΣΥ θα στήριζε μια συμφωνία πέρα από τα κομματικά του τότε συμφέροντα, μου διαφεύγει. Μπορείς να το τεκμηριώσεις;

    π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Για την περίοδο 1964-67 επίσης νομίζω ότι δεν τεκμηριώνεται. Η τελευταία γνωστή δικοινοτική πρωτομαγιά ήταν του 1958 και η επίθεση της ΤΜΤ που ακολούθησε δεν είχε να κάμει με τα συνθήματα για ενοτητα [και οχι για ενωση] στην εκδήλωση. Η θέση για ένωση όπως ξέρεις υπήρχε από το 1949 [μετά την αλλαγή της θέσης για αυτοκυβέρνηση] και άλλαξε το 1959-60. Το να υποστηρίζει κάποιος ότι πρέπει να βλέπουμε τα δεδομένα στο ιστορικό τους πλαίσιο, δεν υποστηρίζει το άλφα η το βήτα αλλα προσπαθεί να ερμηνεύσει την διαχρονική συνέπεια θέσεων. Για του λόγου το αληθές μπορείς να δεις και την ακροδεξιά καταγραφή του Παπαγεωργιου [από την Ζυρίχη στον Αττίλα], και την μακαριακη του Κατση [από την ανεξαρτησία στην τούρκικη εισβολή] και την κοινωνιολογική ανάλυση του Ατταλιδη [Nationalism and international politics] και το ότι ο Καβαζογλου ήταν μέλος της Κ.Ε. Δολοφονήθηκε γιατί εκφραζε την θέση για συμβίωση πέρα από τα ρητορικά σχήματα. Νομίζω ότι το να παραβλέπεται η ιστορική αντιπαραθεση εκείνης της περιόδου γύρω από τον εκδημοκρατισμό και την ανεξαρτησία [έστω και αν οι τ/κ ήταν περιθωριοποιημένοι] απλά παραβλέπει την ιστορική πραγματικότητα. Αυτό που ήθελε και η Αθήνα και η Άγκυρα να επιβάλουν στην Κύπρο ήταν ένα είδος νέο-αποικισμού. Το ότι ο αγώνας ενάντια σε αυτό το καθεστώς έγινε με σύμμαχους μη γοητευτικούς, δεν αναιρεί την αντιπαραθεση. Και τόσο ο Καβαζογλου όσο και ο Ι. Αλη νομίζω κατανοούσαν.
    Αν η θέση σου είναι ότι το ακελ θα έπρεπε να εγκαταλείψει την στρατηγική των συμμαχιών, τότε τι υποστηρίζεις σήμερα για το κυπριακό; Δεν υποστηρίζεις ουσιαστικά μια πολιτική συμμαχιών με άξονα την λύση;

    Δεν είναι ότι διαφωνούμε στην σημασία της λύσης. Εκείνο που ήθελα να υποδείξω είναι η επιλεκτική εστίαση που αγνοεί τα διλήμματα και τις δυσκολίες της πραγματικότητας. Δηλαδή αν αύριο έρθουν και μας πουν να μας φέρουν νατοϊκά στρατεύματα για εγγυήσεις, εσύ θα πεις «οκ πάμε με το Νατο για κάνουμε μέτωπο με τους τουρκοκυπριους για να βγούμε από το Νατο;»
    Δεν έχει και πολλή νόημα. Ούτε ρεαλιστικά έχει πιθανότητες αποδοχής.

    Θα μπορούσαμε ισως, σε αυτο το πλαισιο, να επεκταθούμε και στο θέμα που θέτει ο Αντώνης – και στο θέμα τι σημαίνει ταξικά η ενότητα ε/κ – τ/κ ας πούμε;
    Αλλα νομιζω ειναι κατανοητο. Δεν ειναι θεμα διαφωνιας - ειναι θεμα [οπως το βλεπω εγω τουλαχιστον] διαγνωσης των επιλογων.

    Τα διλήμματα ανάμεσα στην λύση και την αυτονομία η και τον εκδημοκρατισμο [και άρα οι σχετικές συμμαχίες] είναι υπαρκτά και η αριστερά έχει μια ιστορία που την κάνει πόλο αναφοράς. Και αυτό που προσπάθησα να υποδείξω είναι ότι τα εύκολα σενάρια δεν αρμόζουν – ούτε στην αριστερά ούτε στο πλαίσιο.
    Νομίζω ότι πρέπει να δούμε την ιστορική εμπειρία σαν εν χώρο από όπου μπορούμε να αντλήσουμε πλαίσια και ερμηνείες για το πώς να αντιμετωπίσουμε το παρών. Αν έχουμε ένα χώρο με διαφορετικές πτέρυγες που συνθέτουν όμως ένα ενιαίο ιστορικό πλαίσιο εξελικτικά, τότε ίσως η αναζήτηση θεωρίας "από τα έξω" [εξω απο την εμπειρια την οποα συζητουμε και λαμβανοντας υπο οψιν οτι οι διαφωνιες στο χωρο της αριστερας μπορει να εκφραζουν ιστορικα υπαρκατα διλληματα] να μην είναι το αρμόζων.

    π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. trash
    Για το μακεδονικό: σαφώς άλλαξαν τα δεδομένα. Το κκε βρέθηκε μπροστά στο ζήτημα αν δεν με απατά η μνήμη μου και την δεκαετία του 1920 και του 1940 [στο τέλος] αλλα και την δεκαετία του 90 με την ονοματολογία. Το κκε είχε την πιο λογική ενδεχομένως θέση – αλλα μπροστά στο κλίμα της υστερίας για το όνομα κλπ, τι θα έκανε – θα μιλούσε για τις διώξεις των Σλαβομακεδόνων;

    Για τα υπολοιπα δεν αναφερθηκα στην στρατευση με την σημαια καμιας πτερυγας της αστικης ταξης κλπ. Αυτο στο οποιο αναφερομαι ειναι το γεγονος οτι σε ενα παγιομενο πολιτικο σκηνικο πρεπει να γινουν επιλογες συμμαχιων - και οι πλειοψηφικες ηγεμονιες κτιζονται και ετσι. Σε συγκυριες κρισης οπως ηταν η περιοδος 1960-74 λ.χ. ο κινδυνος ενος πραξικοπηματος δεν σημαινε απλα μια δικτατορια - αλλα και τον κινδυνο εξαφανισης μιας χωρας.
    Αρα υπαρχουν συνθηκες που απαιτουν συμμαχιες αλφα και συνθηκες που απαιτουν συμμαχιες βητα.

    π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. @π.:
      Σε σχέση με το '90 τα πράγματα δεν είναι έτσι. Δεν είναι δηλαδή πως το ΚΚΕ δεν έκανε λόγο για μειονοτικό ζήτημα στην Μακεδονία επειδή φοβήθηκε το "πολιτικό κόστος" ή επειδή αναζητούσε κάποιες συμμαχίες (ούτως άλλως ήταν το μόνο που έμεινε έξω από τον εθνικιστικό παροξυσμό εκείνων των ημερών) στον αστικό πολιτικό κόσμο.
      Το ΚΚΕ δεν βάζει μειονοτικό θέμα για την μακεδονία, για τον πολύ απλό λόγο πως δεν πιστεύει πως τέτοιο ζήτημα εξακολουθεί να υφίσταται. Και πάλι το ζήτημα των δημογραφικών αλλαγών δηλαδή, που προέκυψαν μετά την ήττα του ΔΣΕ, και που βάση αυτών δεν υπάρχει πλέον ικανός αριθμός σλαβομεκεδόνων για να στοιχειοθετηθεί μειονοτικό ζήτημα.
      Όταν υπήρχε, το ΚΚΕ δεν δίστασε σε πολύ δυσκολότερες συνθήκες να αναγνωρίσει την μειονότητα εν μέσω εμφυλίου.
      Επιμένω πως η σύγκριση είναι άτοπη.

      Από την κουβέντα πάντως που παρακολουθώ εδώ, το συμπέρασμα που βγάζω είναι το δίπολο εθνικισμός-κοσμοπολιτισμός είναι κυρίαρχο και στην Κυπριακή αριστερά, πράγμα που κατά την δική μου αποστασιοποιημένη άποψη, τίποτε καλό δεν προμηνύει.

      Διαγραφή
  17. Disdaimona

    Έχεις δίκαιο ότι ένα βασικό ζήτημα – ίσως από την δεκαετία του 1950 είναι ακριβώς αυτό – μπορεί να υπάρξει ηγεμονική κυπριακή [ακόμα καλύτερα και ταξική] θέση που να είναι ηγεμονική χωρις να ειναι ντε φακτο πλειοψηφικη και στις δυο κοινότητες χωριστά; Από μια άποψη η σαλαμοποιηση του πληθυσμού [σε κοινότητες, αλλα και με την μαζική μετανάστευση επίσης μετά την βία του 1950 – άρα και μια άλλη Κύπρος στο Λονδίνο] είχε να κάνει και με την αποτροπή της έκφρασης μια εν δυνάμει συλλογικής κυπριακής πλειοψηφίας.
    Σήμερα είναι θέμα και των δυο κοινοτήτων.

    π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. scripta manent...2004....

    Η Ανυπόταχτη Αριστερά του ΝΑΙ
    «Είναι καλύτερα να χασει κανείς όρθιος παρά να ζει γονατιστός»

    Η απόφαση της κεντρικής επιτροπής του ΑΚΕΛ να υποταχτεί στην κοροϊδία,τους εξευτελισμούς και τους εκβιασμούς του Παπαδόπουλου συνιστούν μια από τις πιο επονείδιστες πράξεις στην 80 χρονη ιστορία του κυπριακού εργατικου/αριστερου κινήματος. Με το διάγγελμα του ο Παπαδόπουλος απέδειξε ξεκάθαρα ότι η δήθεν μεταμόρφωση του πριν τις εκλογές και η συγκαταβατική του στάση στις συνομιλίες ήταν απλά κοροϊδία και ελιγμός. Όσο απέναντι του βρισκόταν ο Ντενκτας,ο Παπαδόπουλος μπορούσε με άνεση να συνεχίζει την κοροϊδία ότι δήθεν διαπραγματευόταν με καλή θέληση. Και με αυτή τη θέση επέβαλε στην υπόλοιπη πολιτική ηγεσία ένα είδος εμπάργκο δηλώσεων τους τελευταίους 2 μήνες – για να διαπραγματευτεί δήθεν καλύτερα. Στο τέλος ο Παπαδόπουλος αποδείχτηκε αυτό που ήταν πάντα:ένας απορριπτικός που προτιμά την διχοτόμηση από την επανένωση με τους «τούρκους». Έτσι ενώ η ηγεσία του ΑΚΕΛ σιωπούσε το προεδρικό άπλωνε το δίχτυ του με διαρροές στα ΜΜΕ και καλλιεργούσε ένα κλίμα απορριπτικής υστερίας. Μέχρι και η Χαραυγή μετατράπηκε σε είδος ένθετου της Σημερινής. Και όταν ο Παπαδόπουλος αγνόησε τις εκκλήσεις για έστω ένα ήπιο όχι [το έπαιξε θλιμμένος και βαρύς με δάκρυα και συγκινήσεις] γύρισε μετά [και ο ίδιος και μεσω Καρογιαν] και πέταξαν την πρόκληση στο ΑΚΕΛ – αν διαφωνούσε ας έφευγαν οι υπουργοί του από την κυβέρνηση. Το θράσος λοιπόν ενός ανθρώπου που όχι μόνο ψεύδεται αλλά εξευτελίζει δημόσια αυτούς που τον ανέδειξαν στην προεδρία. Και τι έκανε η ηγεσία του ΑΚΕΛ;Υποτάχτηκε. Τράβηξε πίσω από το «ναι»,υιοθέτησε μια γελοία θέση να αλλάξει ημερομηνία ο ΟΗΕ [την οποία ειρωνικά είχε εισηγηθεί και ο Ντενκτας προηγουμένως] διαφορετικά «δεν μπορεί» να πει το ναι. Και είχε και το θράσος να ζητήσει κατανόηση από τους τουρκοκύπριους. Αλλά τι περιμένεις όταν ακόμα και στο μνημόσυνο του Καβαζογλου ο ηγέτης του ΑΚΕΛ υπεράσπιζε τις θέσεις Παπαδόπουλου για «ετεροβαρές» τελικό κείμενο;

    Η υποταγή της ηγεσίας του ΑΚΕΛ θα δικαιολογηθεί με την μασημένη θέση στην ανακοίνωση ότι δεν υπήρχε χρόνος για να πειστεί ο λαός. Γιατί όμως δεν υπήρχε χρόνος;Ποιος ξεγέλασε ποιον για ενάμισι χρόνο;Δεν ζούμε ξανά εκείνες τις μέρες της δεκαετίας του 80 όταν ο Κυπριανού υπέγραφε και ξε-υπέγραφε το μίνιμουμ;Με τι βάρος η ηγεσία του ΑΚΕΛ βρίσκεται πια στην κυβέρνηση όταν ένας άγνωστος μέχρι χτες κ. Καρογιαν τους κάνει και μαθήματα δεοντολογίας;Η ηγεσία της αριστεράς οφείλει να αναλάβει την ευθύνη της. Να παραιτηθεί από την κυβέρνηση,να πει την αλήθεια για την κοροϊδία του Παπαδόπουλου και αν ακόμα χάσει το «ναι» στο δημοψήφισμα,να είναι σε θέση να διεκδικήσει την επανάληψη του όταν ξεφουσκώσει η εθνικιστική υστερία στην οποία ζούμε. Αλλά φαίνεται ότι το σύνδρομο της υποταγής έχει πια δεθεί με την δίψα μερικών για εξουσία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. ...Το ζήτημα δεν είναι μόνο το δημοψήφισμα. Η αριστερά γύρω από το ΑΚΕΛ για δεκαετίες ηταν ένας κοινωνικός και πολιτικός χώρος που λειτουργούσε σαν άμυνα απέναντι στον ρατσισμό,τον εθνικισμό και τις ολοκληρωτικές υστερίες των ΜΜΕ. Σήμερα με ευθύνη της ηγεσίας αυτός ο χώρος έχει αδρανοποιηθεί. Αν το ΑΚΕΛ έχει ήδη ξεγράψει τον αγώνα για κοινωνική μεταμόρφωση και περιορίζεται σε μικροδιεκδικησεις κεκτημένων [γιατί τα υπόλοιπα τα κάνουν οι συντεχνίες έτσι και αλλιώς] και τώρα εγκαταλείπει και το κεντρικό ιστορικό όραμα του εργατικού αριστερού κινήματος – την επανένωση της Κύπρου- και μετατρέπεται σε ένα ελληνοκυπριακο κόμμα διεκδίκησης καρεκλών,τότε ποιος ο λόγος ύπαρξης του σαν αριστερό κόμμα;Μετά την θλίψη και την οργή για αυτήν την ιστορική προδοσία του αριστερού κινηματος/οραματος πιστεύουμε ότι είναι καιρός να συζητήσουμε πια για το μέλλον της αριστεράς,για την αναγκη ενός αριστερου πολου,αφού αυτή η ηγεσία του ΑΚΕΛ δεν έχει ούτε την αξιοπρέπεια του αυτοσεβασμού. Κάθε αριστερός που σέβεται τον εαυτό του/της οφείλει όχι απλά να ψηφίσει «ναι»,αλλά να προβληματιστεί πια για τις μορφές αριστερής πολιτικής παρέμβασης. Σαν μια adhoc συνάθροιση αριστερών αποφασίσαμε την διαμόρφωση μιας κίνησης για στήριξη του «ναι» στον έστω ελάχιστο χρόνο που απομένει – για να υπερασπιστούμε την τιμή της αριστεράς. Για να παραφράσουμε το σύνθημα της αντίσταση στην Μαδρίτη,«είναι καλύτερα να χάνει κανείς όρθιος παρά να ζει γονατιστός» – έστω και μπροστά σε μια καρέκλα. Σαν αριστεροί πιστεύουμε στην επανένωση γιατί αυτό ήταν και είναι το ιστορικό όραμα του αριστερού λόγου και πράξης στην Κύπρο. Ταυτόχρονα θεωρούμε απαραίτητο να αρθρώσουμε και την φωνή της λογικής [αυτης της ιστορικης παρακαταθηκης της παγκοσμιας αριστερας] απέναντι στα φασιστικά και ρατσιστικά παραληρήματα τα οποία μας κυκλώνουν από τα ΜΜΕ του προεδρικού κυκλώματος,την εθνικιστική ακροδεξιά και την σαβούρα του παρελθόντος που εκπροσωπεί ο μητροπολίτης Πάφου και οι συν αυτω. Είναι ντροπή να σκέφτεται κανείς ότι θα υπάρξουν αριστεροί που θα ψηφίσουν με τους γκρίζους λύκους και την «ένωση αγωνιστών Αμμοχώστου» – αυτούς που δικαιολογούν ακόμα και σήμερα το λιντσάρισμα του Σάββα Μενοικου. Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα.

    [να μπουν αναφορες για την και σε εδεκ..ισως οικολογους?]

    [να γινει εκκληση για δημοσια διαφοροποιηση αριστερων στην συνδιασκεψη του ακελ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Αντώνη,

    Η βάση είναι πως "δεν ισχύει μόνο και πάντα αυτός ο διαχωρισμός". Στη βάση αυτή η θεωρητική αντί-πρόταση βεβαίως και δεν είναι η συνωμοσιολογία (ούτε αναλυτική κατηγορία είναι, συμφωνώ), αλλά το ότι ο αντί-ιμπεριαλισμός που δομείται πάνω στο δίπολο ‘καλά και κακά έθνη’ δεν είναι αρκετά διορατικός και έχει ως αποτέλεσμα την εδραίωση του τοπικού εθνικισμού.

    π,
    Γιατί τα όρια της συμμαχίας με το κέντρο ξεπεράστηκαν το 1985 αλλά όχι το 2004; Αυτά τα όρια μου φαίνεται ότι ξεπερνιούνταν κάθε φορά που το ΑΚΕΛ έμπαινε σε συνεργασία με το κέντρο, κάθε φορά στη βάση της ‘αντί-ιμπεριαλιστικής’ του λογικής: μετά το 1974 (Κυπριανού), το 1993, το 1998 (το ίδιο), το 2003 (το ίδιο), το 2008 (το ίδιο), το 2013 (το ίδιο). Είτε το πετύχαινε είτε όχι, πάντα οι συνεργασίες με το κέντρο ήταν η προτεραιότητα του κόμματος. Εξήγησα το γιατί στο προηγούμενο ποστ. Φαίνεται λοιπόν πως είναι εσύ που διαφοροποιείς μεταξύ της κάθε διαφορετικής εκλογικής αναμέτρησης και περιόδου και όχι το ΑΚΕΛ.

    Βεβαίως και υπήρχαν διλήμματα, τα οποία για να ξεπεραστούν πρέπει κάποιος να βασιστεί σε μια θεωρητική ανάγνωση της συγκυρίας. Αυτό δεν έγινε στην περίπτωση του ΑΚΕΛ το 2004. Ο κάθε ένας έπραξε με βάση το ‘αντί-ιμπεριαλιστικό’ του ένστικτο. Όσο ετερογενής και να είναι ο χώρος του ΑΚΕΛ, πάντα η ηγεσία μπορούσε να περάσει μηνύματα. Και τα μηνύματα που περνούσε για δεκαετίες σε σχέση με τα ‘κακά έθνη’ και τις ‘έξωθεν παρεμβάσεις’ δεν μπόρεσαν να ανατραπούν έτσι εύκολα το 2004. Μην ξεχνάς ότι δεν έγινε ούτε ‘εκστρατεία’ υπέρ του ‘ναι’ από το κόμμα, διότι δεν υπήρχε χρόνος. Αν γινόταν ίσως τα πράγματα να ήταν αλλιώς.

    Οι θιασώτες του ‘ναι’ βεβαίως και δεν ήταν συνεπής. Αλλά το ΑΚΕΛ και ο Χριστόφιας είχαν την ευκαιρία το 2010 να κάνουν ανοίγματα στον Αναστασιάδη, να ωθήσουν το λαϊκό κίνημα στους δρόμους υπέρ της λύσης, να εκδώσουν υλικό, να πουν του ΔΗΚΟ ‘φύγε, εγώ πάω για λύση, είτε σ’ αρέσει, είτε όχι’. Δεν το έκαναν - ίσως στην πιο ευνοϊκή συγκυρία για λύση. Τίποτα δεν ήταν σίγουρο – ούτε η συνέπεια του ΔΗΣΥ, ούτε η εκλογική συμπεριφορά. Αυτά όμως δεν πρέπει να επισκιάζουν την έλλειψη προσπάθειας για να διασφαλιστεί η δυναμική για λύση. Επίσης το ΔΗΣΥ τότε, αν είχε κάνει ο Χριστόφιας άνοιγμα, τι λόγο είχε να αλλάξει θέση; – η ασυνέπεια του ήταν εν μέρει αποτέλεσμα του εκλογικού ανταγωνισμού με την κυβέρνηση Χριστόφια. Εσύ νομίζεις, δεδομένης της δομής του κομματικού συστήματος, πως υπάρχει πιθανότητα για λύση αν δεν συνεργαστούν ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ; Ναι ή όχι; Πάντως το ΑΚΕΛ αυτό δεν το βλέπει μετά από 40 χρόνια.

    Τώρα επειδή επιμένεις με τον Πουργουρίδη. Οι δηλώσεις του, αλλά και η αναφορά του Χριστόφια για την διαφωνία Αναστασιάδη (αν σημαίνουν κάτι) δεν δημιούργησαν κλίμα, αλλά ανταποκρίνονταν στην ήδη υφιστάμενη στρατηγική του ΑΚΕΛ, που είχε ξεκάθαρα επιλέξει τη συνέχιση συμπόρευσης με το κέντρο.

    Γενικότερα, η κάθε στρατηγική, αλλά και επιμέρους τακτικές στην εκάστοτε συγκυρία λογικά πρέπει να κρίνονται και εκ του αποτελέσματος. Ερωτώ λοιπόν: τα αποτελέσματα του φλερταρίσματος με το κέντρο τόσο καιρό ποια ήταν; Εδραιώθηκε ή όχι περαιτέρω ο εθνικισμός στην ε/κ πλευρά; Εδραιώθηκε ή όχι η απάθεια σε σχέση με το Κυπριακό; Είναι ή δεν είναι 'χειρότερο' το κάθε επόμενο σχέδιο λύσης (και άρα πιο δύσκολο να περάσει);

    Για το ζήτημα της ένωσης αύριο, διότι πρέπει να φύγω τώρα από το pc. Να πως μόνο πως ανέκαθεν τα κριτήρια της ηγεσίας του ΑΚΕΛ σε σχέση με το Κυπριακο ήταν πάντοτε 'ε/κ' και όχι δικοινοτικά - ένας ε/κ αντί-ιμπεριαλισμός δεν είναι αντί-ιμπεριαλισμός κατά τη γνώμη μου.

    Γιώργος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. @ Γιώργο (Χαραλάμπους),

    Γράφεις: «... το ΑΚΕΛ και ο Χριστόφιας είχαν την ευκαιρία το 2010 να κάνουν ανοίγματα στον Αναστασιάδη...» Μπορείς να [ΜΑΣ] επεξηγήσεις με παραδείγματα τί θα μπορούσαν να ήταν τα «ανοίγματα», που θα ωθούσαν μάλιστα «το λαϊκό κίνημα στους δρόμους υπέρ της λύσης»;

    ΑπάντησηΔιαγραφή