Μαρξ – Ένγκελς
«Για τον συνδικαλισμό. Το περιεχόμενο των διεκδικήσεων»
Μέρος Πρώτο, κεφ.7, σελ. 58 - 64
Για τον τρόπο σκέψης των καλλιεργημένων τάξεων, από τις οποίες κατάγεται ο κύριος Ντύρινγκ – και όχι ο Μαρξ – είναι τερατώδες να πιστεύεις πως μια μέρα δεν θα υπάρχει πια χειρώνακτας ή αρχιτέκτονας εξ επαγγέλματος, και πως εκείνος ο άνθρωπος που, για μισή ώρα θα΄χει δώσει κατευθυντήριες αρχιτεκτονικές σκέψεις, θα σπρώχνει για άλλο τόσο χρόνο το καροτσάκι, μέχρι να ξαναχρειαστεί η αρχιτεκτονική του δραστηριότητα. Τί όμορφος σοσιαλιστικός είναι, αλήθεια, εκείνος που διαιωνίζει τους επαγγελματίες χειρώνακτες!
Αν η ισοδυναμία του χρόνου εργασίας σημαίνει πως κάθε εργάτης παράγει ίσες αξίες σε ίσους χρόνους, χω΄ρις να παρθεί εκ των προτέρων κάποιο μέτρο, τότε αυτό προφανώς, είναι λάθος. Το προϊόν του χρόνου εργασίας, ανάλογα με την ένταση της εργασάις και την επιτηδειότητα θα είναι πάντοτε διαφορετικής αξίας για δύο εργάτες, έστω και αν δουλεύουν στον ίδιο κλάδο. Δεν υπάρχει οικονομική κοινότητα, τουλάχιστον στο δικό μας θεσπέσιο σώμα, που να μπορεί να θεραπεύσει αυτή την δυσκολία, που δεν υπάρχει εξ άλλου, παρά μόνο για ανθρώπους σαν τον Ντύρινγκ.
Τι απομένει λοιπόν, με αυτές τις συνθήκες, από όλη την ισοδυναμία της εργασίας των όλων και του ενός; Τίποτε περισσότερο από ένα αλώνισμα, ώσπου το μόνο που μένει σε σχέση με την οικονομία είναι η αδυναμία του κυρίου Ντύρινγκ να διακρίνει ανάμεσα στον καθορισμό της αξίας με την εργασία και στον καθορισμό της αξίας με τον μισθό – τίποτα περισσότερο α΄αυτό το ουκάζιο, θεμελιώδη νόμο της νέας οικονομικής κοινότητας: για ίσο χρόνο εργασίας, ίσος μισθός!
Οι παλιοί κομμουνιστές εργάτες της Γαλλίας και του Βάιλινγκ δίνανε, τουλάχιστον, καλύτερες αιτίες για να δικαιολγήσουν την ισότητα των μισθών τους [31]
Πώς λύνεται έκτοτε το σημαντικότερο πρόβλημα της μεγαλύτερης αμοιβής της σύνθετης εργασίας; Στην κοινωνία των ιδιωτών παραγωγών, τα έξοδα της απόκτησης της ικανότητας για ειδικευμένη εργασία τα αναλαμβάνουν ιδιώτες ή οι οικογένειες τους. Στους ιδιώτες, λοιπόν, γυρνά αρχικά η μεγαλύτερη τιμή της ειδικευμένης εργατικής δύναμης: ο επιτήδειος σκλάβος πουλιέται ακριβότερα, κι ο επιτήδειος μισθωτός αμοίβεται ακριβότερα [32]
Στην κοινωνία που θα είναι σοσιαλιστικά οργανωμένη, τα έξοδα θα τα αναλαμβάνει η κοινωνία. Σ΄αυτήν λοιπόν θα ανήκουν οι καρποί, από την στιγμή που θα παράγονται οι μεγαλύτερες αξίες της σύνθετης εργασίας. Ο ίδιος ο εργάτης δεν έχει συμπληρωματικό δικαίωμα. Και, με την ευκαιρία, η ηθική της ιστορίας αυτής παραμένει πως δικαίωμα του εργάτη στο «συνολικό προϊόν της εργασίας», όποια κι αν είναι η πέρασή του δεν είναι δίχως εμπόδια..
Παρατηρήσαμε προηγουμένως πως σε σχέση με το προτσές αξιοποίησης, ειναι εντελώς αδιάφορο αν η ιδιοποιούμενη από τον καπιταλιστή εργασία είναι απλή και μέση εργασία ή σύνθετη εργασία ανώτερου ειδικού βάρους. [33]
Η εργασία που θεωρείται σαν ανώτερη και σύνθετη εργασία, σε σχέση με την μέση κοινωνική εργασία, ειναι η έκφραση μιας εργατικής δύναμης, της οποίας το κόστος για να αποκτηθεί είναι υψηλότερο και που έχει κατά συνέπεια, αξία ανώτερη από εκείνη της απλής εργατικής δύναμης. Αν η αξία της δύναμης αυτής είναι υψηλότερη, εκφράζεται προφανώς, για ένα ίδιο χρονικό διάστημα, σε αξίες υψηλότερες αναλογικά.
Όποιος και να είναι ο βαθμός διαφοράς ανάμεσα στην εργασία του κλώστη και του τεχνίτη κοσμημάτων, το μέρος της εργασίας, στο οποίο ο τεχνίτης παράγει υπεραξία για το αφεντικό του, δεν διαφέρει σε τίποτε ποιοτικά από το μέρος της εργασίας, στο οποίο δεν κάνει τίποτα περισσότερο, από του να αντικαθιστά την αξία του δικού του μισθού. Και μετά, όπως και πριν, η υπεραξία δεν προέρχεται παρά από την επέκταση της διάρκειας του προτσές της εργασίας, που είναι ίδια είτε πρόκειται για το προτσές παραγωγής νημάτων, είτε πρόκειται για το προτσές παραγωγής κοσμημάτων.
Η διάκριση ανάμεσα σε σύνθετη και απλη εργασία στηρίζεται εν μέρει σε καθαρές φαντασιώσεις ή τουλάχιστον σε διαφορές που δεν έχουν, εδώ και πολύ καιρό, καμιά πραγματική υπόσταση και επιβιώνουν μόνο χάρη σε αραδοσιακές συμβάσεις. Εν μέρει, πάλι, στηρίζεται στην δίχως άμυνα θέση ορισμένων στρωμάτων της εργατικής τάξης, στα οποία επιτρέπει λιγότερο από άλλα, να αποσπούν την αξία της εργατικής τους δύναμης.
Οι τυχαίες περιστάσεις παίζουν εδώ ένα τόσο μεγάλο ρόλο, που οι ίδιοι τύποι εργασιών έχουν εντελώς διαφορετική μοίρα. Όταν για παράδειγμα, ο φυσικός οργανισμός της εργατικής τάξης μειώνεται ή εξαντλείται σχετικά, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες αναπτυγμένης καπιταλιστικής παραγωγής, διαπιστώνεται στις εργασίες που απαιτούν μονάχα δύναμη, με το να χρειάζονται περισσότερη μυϊκη δύναμη, εκτιμούνται διαφορετικά και ανεβαίνουν στην κλίακα, ενώ οι πιο επιτηδευμένες δουλειές πέφτουν στο επίπεδο της απλής εργασίας. Έτσι στην Αγγλία η εργασία ενός οικοδόμου έχει μια πολυ καλυτερη θέση από εκείνη ενός δημιουργού. Από την άλλη, η εργασία ενός δασοκόμου θεωρείται απλή εργασία, έστω κι αν χρειάζεται πολυ περισσότερες σωματικές προσπάθειες και επιπλέον, απαιτεί να είσαι πολύ υγιής.
Εν πάσει περιπτώσει, δεν πρέπει να φαντάζεται κανείς πως η λεγόμενη ανώτερη εργασία καταλαμβάνει μια σημαντική θέση στην εργασία ενός έθνους. Σύμφωνα με υπολογισούς του Λαινγκ, υπήρχνα το 1843 στην Αγγλία, συμπεριλαμβανομένης της Ουαλλίας, 11.350.00 κάτοικοι και η ύπαρξή τους στηριζόταν στην απλή εργασία.
Αναφέροντας ένα εκατομμύριο φτωχούς, απατεώνες, εγκληματίες, πόρνες κ.λ.π από τα δεκαοχτώ εκατομμύρια που αποτελούσαν τον πληθυσμό την εποχή που έγραφε όλα αυτά, μένουν 4.650.000 για την μέση τάξη, συμπεριλαμβανομένων των μικροεισοδηματιών, των υπαλλήλων, των συγγραφέων, των καλλιτεχνών, των δασκάλων κ.λ.π για να βγάλει τα 4.65 αυτά εκατομμύρια, υπολογίζει μέσα στο εργαζόμενο τμήμα της μέσης τάξης, εκτός από τους τραπεζίτες, τους χρηματιστές κ.λ.π και τους πιο καλοπληρωμένους εργοστασιακούς εργάτες! Οι οικοδόμοι φιγουράρουν ανάμεσα στους εργάτες που υψώνονται στην δεύτερη δύναμη, του απομένουν λοιπόν, 11.300.000 που προαναφέρθηκαν και που αποκτουν την επιβίωση τους από την απλή εργασία.
«Η μεγάλη τάξη που δεν έχει να δώσει για την αποκατάσταση της τροφής της παρά συνηθισμένη εργασία, συγκροτεί την μεγαλύτερη μάζα του λαού»
(Τζαίημς Μιλλ, Βρετανική Εγκυκλοπαίδεια, 1831)
28. Βλ. Ένγκελς, « Απλή καί σύνθετη έργασία», στόΑντι-Ντύριγκ, κεφ.VI.
29. Τό άπόσπασμα αύτό είναι άπό τόΚεφάλαιο,
βιβλίο πρώτο, τόμος πρώ-τος. Editions Sociales 1950.
30. Ώς τό 1926, έποχή πού σοσιαλισμός ύπήρχε μόνο σέ μιά χώρα. Δέν άμφίσβητιόταν άν ή ρωσική οικονομία ήταν σοσιαλιστική, έπειδήχρησιμοποιούσε χρήμα, μισθούς, πλατιά συσσώρευση, άγορά κα άκόμα μεγάλους τομείς προκαπιταλιστικής παραγωγής. Δέν υπήρχετίποτα μή φυσιολογικό σ' αυτήν, γιατί ή δικτατορία τοϋ προλεταριά-του συνεπάγεται οικονομικές καί ταξικές άντιφάσεις, κυρίως σέ
μιάκαθυστερημένη χώρα, πρώτο σκαλί πρός τήν παγκόσμια έπανάστασηκι δχι πρώτη χώρα σοσιαλιστικής οίκονομίας.θέλονται καί όφείλοντας νά δείξει πώς οί «σοσιαλιστικές»έπιτεύξεις στή Ρωσία αύξηση τού άριθμοϋ τοϋ μισθωτών, δρα τοϋκεφαλαίου, έξάπλωση τής Ιεραρχίας τών μισθών, τής αυτονομίαςτών έπιχειρήσεων, άρα τών τάξεων, βαθύτερη διαίρεση έργασίας,δηλαδή άντίθεση άνάμεσα στή χειρωνακτική καί τήν πνευματική έρ-γασία, τήν βιομηχανία καί τή γεωργία κ.λπ είναι ένα μοντέλο γιάτούς έργάτες όλόκληρου τοϋ κόσμου, τό λεγόμενο κομμουνιστικόκίνημα άνογκάστηκε. πολύ φυσικά, νά παραποιήσει τίς οικονομικέςδιεκδικήσεις τοϋ παγκόσμιου προλεταριάτου, άντικαθιστώντας τάμαρξιστικά συνθήματα, μέ τά συντηρητικά άστικά συνθήματα
31. Στό άρθρο του πάνω στήν
Πρόοδο τής κοινωνικής μεταρρύθμισηςστήν Εύρωπαϊκή "Ηπειρο,οπου ό "Ενγκελς παρουσιάζει στούς"Αγγλους έργάτες τή σοσιαλιστική έξέλιξη στήν ήπειρο, ξεκαθαρίζειπώς: «"Ενας Γερμανός ρεπουμπλικάνος, ό Μπέρνε, ύποστήριξε μέ λογική πώς τό ταλέντο, άντί νά. άμοίβεται. θά 'πρεπε νά θεωρείταισάν ένα προνόμιο τής φύσης καί, άπό τό γεγονός αύτό, νά μειώνεταιάπό τήν άμοιβή τοϋ προνομιούχου, μόνο κα( μόνο γιά νά έπιτευχθεϊ ήΙσότητα». (4 Νοεμβρίου 1843).
32. Στίς χώρες πού βρίσκονται στό στάδιο τοϋ κρατικού καπιταλισμού,δέν άναλαμθάνουν πιά τά έξοδα αύτά Ιδιώτες, έξ αίτιας τής πλατιάς διάδοσης τού συστήματος τών ύποτροφίών. Έν πάση περιπτώσειδέν είναι δουλειά τού καπιταλισλμού νά διαχειριστεί τή βιομηχανία και τίς λειτουργίες τοϋ καπιταλισμού, είτε παραγωγικές είναι είτε Αντιπαραγωγικές, οϋτε νά δικαιολογήσει τά εισοδήματα τών άλλωντάξεων, στίς όποιες άντιτίθενται τά έργατικά συμφέροντα. Έκ τών πραγμάτων, ό "Ενγκελς μιλά έδώ μόνο γιά τή διαμόρφωση τής ειδι-κευμένης έργασίας. Τό Ιδιο. στίς συνεδριάσεις γιά τήν έκπαίδευση, ό Μάρξ καί ή Πρώτη Διεθνής δέν άσχολήθηκαν παρά μόνο μέ τήν παρα-γωγική τάξη κα( ύποστήριξαν ένα καθαρά ταξικό έκπαιδευτικό σύ-στημα. Ή άνώτερη έκπαίδευση δέν άποτελεϊ άντικείμενο φροντίδας τών έργατικών όργανώσεων: δέν έχει λόγο νά είναι δωρεάν, λέει όΜάρξ. Άκόμα κι άν ή κολλεκτίβα άνελάμθανε τήν εύθύνη της, ol μισ-θοί πού θά εΙσέπραττε τό προνομιούχο αύτό στρώμα θά συνέχιζαν νά είναι μεγαλύτεροι άπό τούς μισθούς τών έργατών, δπως τό δείχνει ή πείρα τόσο στή Σουηδία δσο καί στή Ρωσία
33. Βλ. Μάρξ,Τό Κεφάλαιο,I, τόμος 1, σελ. 197.
πηγή: Π.Βήχος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου