αναδημοσίευση από PasΑνάΚατά
Όταν τελειώνουν οι υποσχέσεις τζαι μινίσκει μόνο ο φόβος για το αύριο...
Την τελευταία δεκαετία παρατηρείται μια σημαντική αλλαγή όσον αφορά τη χρήση του πολιτικού λόγου που τα πολιτικά κόμματα αλλά τζαι γενικά που άλλους εμπλεκόμενους στην πολιτική σκηνή. Μια αλλαγή ρητορικής που προετοιμάζει τις πολιτικές αλλαγές όσον αφορά το τρόπο διαχείρισης του κοινωνικοοικονομικού γίγνεσθαι. Γιατί ο λόγος δεν είναι απλά έκφραση, αλλά είναι τζαι συμβολική-σημειολογική κατασκευή της πραγματικότητας.
Που τη Δημοκρατία στην Τρομοκρατία...
Ο πολιτικός λόγος εμεταλλάχτηκε τζαι τζαμέ που υποσχόταν ουτοπίες (δικαιοσύνη, ελευθερία, ευημερία...) τζαι αόριστα “θα-θα”, πλέον δεν υπόσχεται τίποτε... μόνο την καταστροφή τζαι ένα μέλλον σκοτεινό. Με άλλα λόγια, οι "νόμιμοι" πολιτικοί αρμόδιοι προσπαθούν να πείσουν κατασκευάζοντας τρόμο για το χειρότερο τζαι όι ελπίδα για το καλύτερο...
Ο Jaques Rancière έγραφε ήδη για τούτο το φαινόμενο που το 98 στο βιβλίο του “Aux bords du politique” σχολιάζοντας την τελευταία προεκλογική εκστρατεία του Μιτεράν. Γράφει χαρακτηριστικά ότι εκατάφερε να τροποποιήσει την πολιτική που “τέχνη της υπόσχεσης για πρόοδο” σε “τέχνη της αποφυγής της καταστροφής”.
Τούτη η τρομοκρατία μέσα που την πολιτική έφτασε σε αποκορύφωση μετά την κρίση (τους) του 2008. Ο πολιτικός λόγος θέλει να διά την εντύπωση ότι εφτάσαμε στο άκρον άωτον της ευημερίας τζαι ότι που δαμέ τζαι κάτω μόνο μεταβολές προς το χειρότερο μπορούν να υπάρξουν. Κατά συνέπεια οι προτάσεις τζαι τα σχέδια των πολιτικών ατόμων τζαι συνόλων αποσκοπούν στην αποφυγή των χείριστων...
Έτσι, που το δημοκρατικό δικαίωμα (έστω τζαι κουτσουρεμένο) της επιλογής πολιτικού προγράμματος για την πρόοδο, εφτάσαμε στην τρομοκρατική επιβολή πολιτικοοικονομικών μέτρων “σωτηρίας”.
...τζαι που την Τρομοκρατία στην Τεχνοκρατία
Το κύριο χαρακτηριστικό του τρομοκρατικού πολιτικού λόγου είναι η περιβολή του με την ετικέτα του “αδιαμφισβήτητου”. Ο,τι εκφωνεί δηλαδή ο πολιτικός τρομοκρατικός λόγος είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. Τούτο πετυχαίνεται κατά κύριο λόγο μέσα που την έντονη χρήση στατιστικών στοιχείων για την παρουσίαση της “πραγματικότητας”. Οι αριθμοί στις σημερινές κοινωνίες έχουν μιαν ιδιαίτερη κοινωνική αξία που παραπέμπει στην -αλήθεια, στην – ουδετερότητα τζαι στο -αδιαμφισβήτητο (A.OGIEN 2010). Τούτο σε συνδυασμό με τις αναφορές σε “ουδέτερους”, α-πολιτικούς οργανισμούς, όπως η ΕΚΤ, το ΔΝΤ, οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s, Standard & Poor’s τζ' ένα σορό άλλα μασκαραλήκια έχουν ως αποτέλεσμα, πέραν του κολλήματος της ετικέτας “αδιαμφισβήτητο” στον πολιτικό λόγο, την ισοπέδωση των ιδεολογικών τζαι ταξικών διαφορών.
Είτε σοσιαλιστές είναι, είτε συντηρητικοί, ή φιλελεύθεροι, λαλόυν μας ούλλοι το ίδιο πράμα : “εμείς εν τζαι...”, “ο τάδε οργανισμός τζαι ο τάδε οίκος λαλούν ότι ...”. Έτσι αφήνουμε πίσω μας την εποχή του συμβιβασμού που είναι το κύριο χαρακτηριστικό της Δημοκρατίας τζαι μπαίνουμε στην εποχή της ομοφωνίας που είναι το κύριο χαρακτηριστικό της τεχνοκρατίας...
Όταν μινίσκει μόνο ο φόβος για το αύριο...οι υποχωρήσεις του σήμερα φαντάζουν μικρές...
Για τα Χριστούγεννα ετοιμάζουν μας... πακκέττα! Πακκέττα μέτρων που ούτε αδιαμφισβήτητα είναι, ούτε υποχρεωτικά, ούτε τζαι οι μόνες πιθανές λύσεις... Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη πλούτου αλλά ο κακός διαμερισμός του πλούτου. Πιάστε τα που τζείνους που έχουν τζαι δώστε τα τζαμέ που πρέπει!
ανάκατος
Ο πολιτικός λόγος θέλει να διά την εντύπωση ότι εφτάσαμε στο άκρον άωτον της ευημερίας τζαι ότι που δαμέ τζαι κάτω μόνο μεταβολές προς το χειρότερο μπορούν να υπάρξουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήτου αριστερού πολιτικού λόγου μη εξαιρουμένου.
η ρητορική για τα χαμένα κεκτημένα της εργατικής και μικροαστικής τάξης, όταν γίνεται αυτοαναφορική εμπερικλείει την εφησυχαστική αστικοποίηση των αριστερών, κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων και τη "νοσταλγία" για αυτό που χάνεται χωρίς "νοσταλγία" για αυτό που καθισταται πιά αδυνατο δηλαδή τη "νοσταλγία" για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας.
ως εκ τούτου "η ομοφωνία" προτάσσεται ψευδώς ως τρόπος σταθεροποίησης ενος κόσμου που "χάνεται" αντί να προτάσσεται ως αυτό που είναι δηλαδή "ομοφωνία" για ένα κόσμο που πιθανώς να δημιουργείται.
στα πλαίσια της πιο πάνω "ομοφωνίας" κινδυνευει να κινηθεί και "ο λόγος του λαού".
ΑπάντησηΔιαγραφήχρειάζονται ρήξεις με το κατεστημένο μακρυά από το πνεύμα της "ομοφωνίας" και από τα κάτω.
οι πιθανές συνεργασίες ομάδων,τάσεων,πολιτών για αντίσταση, δεν μπορούν να εδράζονται στην "χαρούμενη γνώση" μιας φαντασιακής ενωτικής δύναμης, αλλά να υπερκεράζουν το τείχος της "νοσταλγίας του εαυτού" προς όφελος της καταστροφής του υπάρχοντος.
Θεωρείται συνήθως δεδομένο ότι το να σκέφτεσαι για το μέλλον, ως τρόπος του να αλλάζεις το παρόν, είναι μια γενναιόδωρη διαδικασία, εκ μέρους ανθρώπων που όχι μόνο νοιάζονται αληθινά αλλά, σύμφωνα με τους γνωστούς χαρακτηρισμούς, "κοιτούν μπροστά", είναι μεταρρυθμιστές και προοδευτικοί. Όλες οι καλές ιδέες είναι με αυτή την πλευρά. Όλες οι κακές και απογοητευτικές ιδέες με την άλλη. Είναι ένα ζήτημα το πόσο μπορούμε να προχωρήσουμε κάνοντας τέτοιου είδους εύκολες εικασίες.
ΑπάντησηΔιαγραφή[...]
Θεωρούνταν κάποτε ότι οι δυνάμεις που αντιτίθεντο [στην αριστερά] δεν ήταν οι ίδιες δυνάμεις που "κοίταγαν μπροστά"· ότι ήταν, σύμφωνα με τους επίσης γνωστούς χαρακτηρισμούς, "συντηρητικές", "αντιδραστικές", "οπισθοδρομικές". Αρκετές από αυτές όντως είναι τέτοιες, αλλά κάνουμε λάθος ανάγνωση αν βασιστούμε πάνω σε μια τόσο απλή αντίθεση. Υπάρχει πλέον μια πολύ σημαντική διανοητική τάση, η οποία έχει κάποια πραγματική βάση στην πολιτική ισχύ, και η οποία είναι έντονα απασχολημένη με την σκέψη και τον σχεδιασμό του μέλλοντος, όσο είναι και κάθε μεταρρυθμιστική ή προοδευτική ομάδα. [...] Αλλά παίρνει έναν πολύ διαφορετικό δρόμο: όχι στην κατεύθυνση του να μοιράζεται τις πληροφορίες και τα προβλήματα, ή στην κατεύθυνση του να αναπτύσσει γις γενικές ικανότητες που χρειάζονται για να τα επιλύσει. Αυτό που μάλλον επιλέγει, διανοητικά και πολιτικά, είναι μια νέα, σκληρή γραμμή για το μέλλον· μια νέα πολιτική του στρατηγικού πλεονεκτήματος.
Ονομάζω την πολιτική αυτή "Σχέδιο Χ". Πρόκειται πράγματι για σχέδιο, σε αντίθεση με μια αστόχαστη αναπαραγωγή ή διασκέδαση της σκέψης. Αλλά διαφέρει από τα άλλα είδη σχεδιασμού, και από όλους τους άλλους σημαντικούς τρόπους σκέψης για το μέλλον, επειδή ο σκοπός του είναι πράγματι ο "Χ": ένα ενσυνείδητο και σκόπιμο άγνωστο, για το οποίο ο μόνος αποφασιστικός παράγοντας είναι το να έχεις το πλεονέκτημα [...] Αλλά αυτό που είναι πραγματικά καινούργιο στο "Σχέδιο Χ" είναι ότι έχει ενσωματώσει γνήσια μια ανάγνωση του μέλλοντος, μια ανάγνωση η οποία είναι τόσο πεσιμιστική, σε γενικές γραμμές, όσο και οι πιο ακραίες αναγνώσεις όσων διαδηλώνουν ενάντια στον ανταγωνισμό για πυρηνικούς εξοπλισμούς ή την όλο και μεγαλύτερη καταστροφή της οικολογικής κρίσης.
Η διαφορά των ανθρώπων του "Σχεδίου Χ" είναι ότι δεν πιστεύουν ότι η οποιαδήποτε επικίνδυνη εξέλιξη μπορεί να σταματηθεί ή να αναστραφεί. Ακόμα και όταν υπάρχουν οι τεχνικοί τρόποι δεν πιστεύουν ότι υπάρχουν οι πολιτικοί τρόποι. Και έτσι, ενώ σε ό,τι αφορά τις δημόσιές τους σχέσεις εξακολουθούν να μιλούν για λύσεις ή για εφικτή σταθεροποίηση, η πραγματική τους πολιτική και ο πραγματικός τους σχεδιασμός δεν επικεντρώνεται σ' αυτά αλλά στην αποδοχή της δίχως τέλος διαιώνισης συνθηκών ακραίας κρίσης και ακραίου κινδύνου. Μέσα στα πλαίσια αυτής της σκληροτράχηλης προοπτικής, όλα τους τα σχέδια αφορούν την απόκτηση πλεονεκτήματος σε διάφορες φάσεις, της απόκτησης ενός αποτελεσματικού αν και προσωρινού αβαντάζ, το οποίο θα τους κρατά πάντα τουλάχιστον ένα βήμα μπροστά σε αυτό που αποκαλούν, μάλλον με ακρίβεια, το σχέδιο του παιγνίου.
Raymond Williams, Toward 2000 (1983)
οι ενδοαριστερές συγκρούσεις θυμίζουν ενα διαζευγμένο ζευγάρι που γέρασε ανακυκλώνοντας την αποτυχία του να απαλλαγεί από το "φάντασμα" του άλλου. έτσι "το ζευγάρι" κινείται είτε στο πλαίσιο της έχθρας είτε στο πλαίσιο της απώθησης και της διαγραφής της μνημης.
ΑπάντησηΔιαγραφήχρειαζόμαστε επειγόντως να ερωτευτούμε κάτι περαν της αποτυχίας μας. χρειαζεται να απομαγευτούμε από τους εαυτούς μας.
το βλέμμα στα πραγματικά προβλήματα είναι μια καλή αρχή να γίνει η ρήξη με την αυτοαναφορικότητα.
η έκθεση στο πραγματικό που φτάνει στα όρια του χυδαίου και η επαφή με τη σκληρή γνωση πως ο λαϊκός ανθρωπος είναι παρατημένος ως περιττό εξαρτημα του συστήματος που αλλαζει "οψη".
η απόγνωση του τίποτα της ζωής στη θέση της χαρούμενης αυτοαναφορικότητας είναι ο έρωτας που μας λείπει για να στηρίξουμε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης.
να θυμηθούμε τον Κασιαλο.
Πρόκειται πράγματι για σχέδιο, σε αντίθεση με μια αστόχαστη αναπαραγωγή ή διασκέδαση της σκέψης.
ΑπάντησηΔιαγραφήαν επιμένω, με κίνδυνο να περάσω σχεδόν σε ένα λαϊκισμό,για την αναγκη επαφής και ανοίγματος προς το λαϊκό άνθρωπο που εχει αλλοτριωθεί πλήρως στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του από το σύστημα,είναι από απόγνωση για αυτή την "αστόχαστη αναπαραγωγή" τη δική μας και ίσως την άρνηση πως ο εχθρός δεν πειραματίζεται αλλά κινείται με στρατηγικό σχέδιο για την καταστροφή μας.
χρειάζεται ενα σοκ η αριστερά για να συνέλθει.
το σοκ της πραγματικότητας.
Ένας άλλος τρόπος τού να διαβάσεις το πιο πάνω απόσπασμα, για του οποίου την ημερομηνία δημοσίευσης ήθελα να είναι εμφανής, είναι ότι ενώ υπήρχαν άνθρωποι που προειδοποίησαν εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια για το τι συμβαίνει και πώς θα παιχτεί το παιχνίδι, αγνοήθηκαν και αποσιωπήθηκαν από την ίδια την αριστερά, τόσο στο επίπεδο πολιτικών κομμάτων όσο και σε αυτό των κυρίαρχων ρευμάτων στην αριστερή διανόηση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι όταν συμβαίνει αυτό, δεν μπορούμε δυστυχώς να μιλάμε για το τι χρειάζεται η αριστερά "για να συνέλθει." Η αριστερά ήξερε εδώ και πάρα πολύ καιρό και είχε κάθε τρόπο να το ξέρει, τι θα συμβεί.
Απλά αδιαφόρησε.
ωραία.
ΑπάντησηΔιαγραφήεγώ ήθελα να πω πως είναι αποκαλυπτικό το ρίσκο της έκθεσης στην πραγματικότητα.
γιατί η πραγματικότητα λειτουργεί και ως όριο της δικής μας στάσης και αυτογνωσίας.
έτσι ο πεπεισμένος για την ιστορική αξία της αριστεράς αριστερός, όταν εκτίθεται στο αδιέξοδο της χυδαιότητας είναι πιθανόν να επιλέξει μια επιστροφή στη "νοσταλγία του εαυτού" και στην αξία του κόμματος.
αντίθετα, ένας όχι τοσο "κομματικά ή κινηματικά αυτάρκης" αριστερός μέσα από αυτή την έκθεση μπορεί να βρει τα μη καταγεγραμμένα στοιχεία από τον ηγεμονικό πολιτικο λόγο της αριστεράς μη εξαιρουμένης.
αδιαφόρησεναι η αριστερά, γιατί δεν διακυβεύθηκαν τα συμφεροντά της. αν θέλουμε να ακριβολογούμε και να μην ηθικολογούμε.
η δική μου προσπάθεια είναι να διευρυνθεί το τοπίο μιας αυτοκριτικής αναλυσης και να επαναπροσδιοριστεί το τι φταίει για τα σημερινά αδιεξοδα.
ο δικός μου φόβος είναι η αιώνια επανάληψη, ας το πω με αυτό τον τρόπο.
Είναι απόλυτα ξεκάθαρο ότι δεν υπήρξε στην δυτική αριστερά μετά τον Β' παγκόσμιο κανένα πραγματικό αντίστοιχο "σχέδιο" που να αφορά την επαναστατική ανατροπή και την κατάληψη της εξουσίας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο βιβλίο του Πέρι Άντερσον για τον δυτικό μαρξισμό που κυκλοφόρησε αν θυμάμαι καλά στην δεκαετία του 1970 είναι πολύ συγκεκριμένο και χρήσιμο για το θέμα.
Εφόσον η αριστερά συμβιβάστηκε με τον ρόλο του "διορθωτή" των ακροτήτων του καπιταλισμού ήταν αναπόφευκτο να μην έχει καμία διάθεση να προλάβει καταστάσεις όταν γνώριζε ότι ήταν υπό εξέλιξη, τόσο στο οικονομικό πεδίο (Arrighi, Brenner, Mandel κα), όσο και στο πολιτικό (Foucault, Williams, Ranciere, κα).
ναι είναι απολύτως ξεκάθαρο αυτό.
ΑπάντησηΔιαγραφήθα έλεγα κιόλας πως μέσα σ΄αυτα τα πλαίσια έχω εντοπίσει διαφορετικά είδη συγκρούσεων εντός της αριστεράς.
είναι από τη μια η τάση που είναι απολύτως ερωτευμένη με τον εαυτό της αναπαράγοντας εμμονικά την αυτοεικόνα της. π.χ σου τσιτάρει Ρανσιέρ για να σε πει σκλαβάκι. είναι η τάση που δεν ξέρει πως συνομιλεί με τη δική της εικόνα και όχι με σένα.
είνα διάσπαρτη αυτή η τάση και στο διαδίκτυο.
από την άλλη είναι αναποφευκτες και οι "υγιείς" συγκρούσεις που παράγονται όταν τα μέρη έχουν επίγνωση πως είναι κομμάτια του κοσμου που πρέπει να καταστραφεί.
η δική μου στροφή προς αυτό που ονομάζω ωμή πραγματικότητα της εργατικής τάξης, είναι κομμάτι μιας αυτοκαταστροφής.
είναι ψευδής η αυτοκριτική αν δεν καταστρέφει ένα μέρος του αυτοκρινομενου υποκειμένου ή μιας συλλογικότητας που επιθυμεί να παρέμβει ανατρεπτικά στο υπάρχον.